Każda aktywność małego dziecka prowadzi do określonego celu. Oczekiwania poznawcze tkwiące w dzieciach są niesamowitym motorem ich działania i przyczyną wielkiej determinacji w osiąganiu celów. Jednak oprócz chęci zaspokojenia oczekiwań poznawczych, dziecko podejmuje się aktywności sprawczej – chce wykonać, stworzyć wartość w postaci konkretnego nowego obiektu, dobra kultury, który będzie wyrazem czynienia dobra i kształtowania piękna.
Autor: Dorota Dziamska
Autorka systemu – Edukacja przez ruch (EPR).
Programy wychowania przedszkolnego oferują nauczycielom koncepcję pracy z dziećmi w oparciu o zaproponowane przez nich treści, ze wskazaniem technik czy metod pracy. Koncepcja programu jest wynikiem twórczej aktywności autora, jego wizji wspierania rozwoju dziecka opartej na podstawach naukowych oraz metodycznych wskazówkach.
Sztuka składania papieru to nie wyłącznie zbiór modeli, figurek, postaci, które dzieci tworzą, bo eksplorują dany krąg tematyczny w przedszkolu. Składanie jest czynnością potrzebną do bardzo wielu samodzielnych działań, których wynikiem wcale nie musi stać się model origami.
Każdy czasem ma prawo popaść w przesadę, nadając wyolbrzymione, zbyt emocjonalne znaczenie sytuacjom, zdarzeniom czy faktom przez stosowanie do ich opisu pojęć zgodnych jedynie z przyjętym trendem, a nie rzeczywistym znaczeniem pojęcia. Aby zachęcić słuchaczy do skupienia i słuchania bajki, poeta używa hiperboli, morze bezbrzeżne w wyobraźni słuchacza jest znacznie większe niż po prostu morze. Kompetencje to pojęcie brzmiące bardziej nowocześnie niż wiedza, umiejętności i adekwatne do nich użyteczne zachowania.
Marzec to miesiąc, w którym nauczyciele wraz z dziećmi czekają na wiosnę. Mówią o niej, a w zasadzie wszelkimi metodami próbują ją wyczarować, przywołać do siebie. Piosenki, pląsy, zabawy, rysunki, wierszyki – wszystko wiośnie, co znacznie zmienia wystrój przedszkola i jego atmosferę. Dzieci z utęsknieniem czekają na pierwszy kwiatek lub pąk w ogrodzie, stąd gotowość do odkrywania choćby najmniejszych śladów wiosny wzrasta i rodzi wiele pomysłów na edukacyjne zabawy.
Wartością edukacyjną sztuki origami jest możliwość wykorzystania samego procesu składania papieru jako przestrzeni wielokierunkowych doświadczeń rozwojowych dziecka. Choć struktura modelu eksponuje matematyczne aspekty sztuki na pierwszym planie, sam proces jego konstruowania to droga poprzez stosowną komunikację werbalną i niewerbalną. Słowa, gesty, symbole i nadawanie znaczeń symbolicznym formom stają się przyczyną rozwoju umiejętności dziecka we wszystkich jego sferach.
Godność dziecka i godność nauczyciela idą w parze, tworząc przestrzeń do wzajemnego rozwoju w relacji. Szacunek do godności osobowej dziecka i nauczyciela to ich niezbywalne prawo, zapisane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Etos nauczyciela zbudowany na tej prawdzie nie daje przyzwolenia na instrumentalne jego wykorzystanie w sytuacji jakichkolwiek problemów ekonomicznych czy politycznych. Odbieranie godności dorosłej osobie trzymającej dziecko za ręce uderza w godność dziecka.
Samodzielność w odkrywaniu świata przez dziecko jest wartością niezbędną na drodze kształtowania pełnej osobowości człowieka. Przedszkole to miejsce realizacji samodzielności dziecka i pomocy w jej usprawnianiu. Niezbędne jest w tym zakresie stosowanie przez nauczycieli adekwatnych do wieku rozwojowego narzędzi i technik pracy.
Wiele osób jest przekonanych, iż rzeczywistość, w której żyjemy to po prostu świat otaczających nas faktów. Tymczasem specyfika ludzkiej egzystencji polega na tym, że każdy z nas nie żyje bezpośrednio w świecie faktów, lecz w świecie, który jest rezultatem naszej indywidualnej interpretacji tychże faktów1.
Pod koniec ubiegłego stulecia prof. Andrzej Szyszko-Bohusz1 rozwinął w Polsce jeden z najbardziej nowoczesnych nurtów pedagogicznych, tzw. pedagogikę holistyczną. Jednym z najważniejszych założeń tego nurtu jest postrzeganie uczenia się, edukacji nie jako formy przekazywania gotowych informacji, w tym encyklopedycznych, niepodpartych doświadczeniem, lecz także jako radosnego procesu odkrywania świata przez działanie, i to nie wyłącznie na etapie wczesnej edukacji, która zawsze postrzegana była jako czynnościowa, ale na wszystkich jej etapach, łącznie z tzw. kształceniem permanentnym – uczeniem się w wieku dojrzałym i przez całe życie. Holizm stał się podstawą reformowanego w 1999 roku systemu edukacji w Polsce. Choć nie zgłębiono w owym czasie bardzo wnikliwie najważniejszych założeń pedagogiki holistycznej, z biegiem lat, krok po kroku, podejście holistyczne, ogólnorozwojowe, interdyscyplinarne zaczęło być tematem przebijającym się na rynku propozycji pedagogicznych.
Wdrażanie podstawy programowej wychowania przedszkolnego to proces długofalowej pracy dyrektora przedszkola i nauczycieli. Nie zaczyna się i nie kończy jednym szkoleniem. Wprowadza do pracy przedszkola refleksję i dyskusję dotyczącą warsztatu pracy, jej dokumentowania oraz tworzy formy przekształcania stylu pracy przedszkola w kierunku realizacji potrzeb i oczekiwań poznawczych współczesnych dzieci.
Podstawa programowa to akt normatywny, a nie plan pracy. Jest zbiorem zapisów potrzebnych do napisania programu nauczania lub programu wychowania przedszkolnego.