Dzieci potrzebują wrażeń i możliwości wyrażania swej ekspresji. Tekst literacki wpisany i zamknięty w konwencję książki to przestrzeń do eksploracji, doświadczeń, badania oraz inicjacji aktywności prowadzącej do wyrażania twórczej ekspresji.
Autor: Dorota Dziamska
Zawieszenie zajęć wychowawczych i dydaktycznych w przedszkolach i szkołach nie oznacza, że dzieci i najmłodsi uczniowie przestają kontynuować proces wychowania i kształcenia. W tym czasie, dla wspierania rozwoju dzieci, trzeba realizować konkretne zadania zapisane w podstawie programowej1.
Aby czytać, trzeba rozumieć, co pod czytanymi pojęciami jest ukryte, jakie znaczenie mają związki między pojęciami oraz w jakim kontekście mogą być użyte. W rzeczywistości wymaga to wiedzy, a wiedza rodzi się z doświadczenia. Przyswojenie języka ojczystego, ale także każdego innego, wymaga uczestnictwa w procesie badawczym, eksploracji samych pojęć, relacji między nimi, a przede wszystkim aktywnych doświadczeń wielozmysłowych, umożliwiających lokowanie swych językowych odkryć w stosownym kręgu tematycznym – kontekście.
Wychowanie dzieci stanowi wyraz nadziei rodziców, co jest potwierdzeniem faktu, że mają oni na uwadze przyszłość i pokładają wiarę w wartości przekazywane następnym pokoleniom. Odpowiedzialność rodziców wobec dzieci stanowi podwalinę istnienia ludzkości. Tymczasem zarówno we współczesnej Europie,jak i w przyszłej nie muszą oni sami dźwigać odpowiedzialności za wychowanie dzieci. W dziele tym są wspomagani przez osoby i grupy społeczne, zaangażowane w działania edukacyjne. Mogą także oczekiwać wsparcia finansowego ze strony państwowych służb specjalnych oraz ekspertyz z placówek naukowych i oświatowych. (…) Wzajemna pomoc i wzajemny szacunek rodziców oraz instytucji edukacyjnych są warunkiem sine qua non* wychowania dzieci i młodzieży w naszych czasach.
Europejska Karta Praw i Obowiązków Rodziców – Preambuła
Dziecko ujmując całościowo rzeczywistość, odczuwa potrzebę wyrażania swoich doznań, przeżyć za pomocą znaków. Są to znaki języka mówionego, stosunków wielkościowych, geometrycznych, ilościowych, technik plastycznych, ekspresji ruchowej, muzycznej... prof. Ryszard Więckowski
Każdy nauczyciel pracujący w przedszkolu permanentnie poszukuje ciekawych pomysłów na pracę z dziećmi, które uzupełniłyby jego warsztat pracy lub nieco zmieniły. To naturalne zjawisko, bardzo pożądane, ponieważ obserwacja i diagnozowanie postępów w rozwoju dzieci wskazuje nam, pedagogom, na potrzebę dostosowywania naszych propozycji pracy nie tylko do potrzeb rozwojowych, lecz także do oczekiwań poznawczych dzieci.
Metoda dynamicznych obrazów jest jedną z wielu metod systemu edukacja przez ruch, opartą na poznawczej koncepcji rozwijającego się dziecka1. Wprowadza do doświadczeń dzieci zintegrowaną aktywność ciała i umysłu, wykorzystując naturalne formy ruchu przez nie lubiane. Nauczyciel, mając świadomość kategorii preferowanych przez dzieci form ruchu, celowo planuje ich istnienie podczas zajęć, aby praca z tekstem literackim stała się bardzo emocjonująca, angażująca, ale również dawała dzieciom poczucie swobody i spełniania ich oczekiwań poznawczych.
Gdy przesada wkrada się w nasze życie, szukamy pomocy, aby to, co jest doświadczeniem naszej codzienności, wróciło do równowagi, która jest nam niezbędna, aby cieszyć się z tego, co robimy, i odczuwać sens naszej pracy. Nauczyciel przedszkola osaczony koniecznością wykonywania dokumentacji, która w jego odczuciu wydaje się zbędna, także jej przygotowywanie odczuwa jako przesadę, a nawet stratę czasu. Stopniowo to odczucie zamienia się w niechęć nawet do wykonywania zawodu, ponieważ uciążliwość wykonywania zbędnych czynności nie przynosi radości i zabija sens własnej aktywności.
Na żadnym etapie edukacyjnym nauczyciel nie może grupy dzieci/uczniów inspirować, wspierać czy inicjować ich nauki wyłącznie na podstawie słowa. Zbyt duży werbalizm nawet w odniesieniu do młodzieży czy uczących się dorosłych jest nieefektywny. Człowiek w swej naturze posługuje się w procesie poznawania funkcjonalności świata tzw. wzorami uczenia się mózgu i to ten potencjał wykorzystywany być powinien na drodze wspierania rozwoju. Jednakże słowo samo w sobie nosi znaczenie pojmowanego pojęcia.