Podstawa programowa i najczęstsze błędy w jej rozumieniu

Wpotocznych rozmowach o edukacji lub o pracy samego nauczyciela często słyszymy wypowiedzi: „Realizacja podstawy programowej…”, „Muszę zrealizować podstawę programową...”, „Powinnam wpisać do dziennika sposób realizacji podstawy programowej...”. W rzeczywistości edukacyjnej wypowiedzi te są nieprawidłowe, a nawet zawierają w sobie błędy logiczne. Akty normatywne, rozporządzenia – a takim właśnie dokumentem jest podstawa programowa – nie służą nauczycielowi jako plan pracy, nie zawierają bowiem zapisów, które byłyby metodycznym opisem,  jak przeprowadzać spotkanie edukacyjne, lekcję, zajęcie, warsztat. Akty normatywne są zbiorami zapisów,  na podstawie których organizuje się edukację, a w przypadku podstawy programowej zapisów potrzebnych do napisania programu nauczania, w tym programu wychowania przedszkolnego. Zapisy te dają jedynie fundament do konstrukcji programu, nie zawierają natomiast metodyki nauczania czy wskazań metod do wyboru, technik uczenia, planowania pracy bieżącej czy długoterminowej, sposobów diagnozowania, obserwacji dzieci i uczniów, uszczegółowionych konkretnych zagadnień i kręgów tematycznych które wykorzystujemy w pracy z dziećmi itd. 
Autor – twórca programu nauczania lub programu wychowania przedszkolnego – realizuje koncepcję ogólną kształcenia zawartą w podstawie programowej poprzez korzystanie z jej zapisów w procesie tworzenia programu nauczania lub programu wychowania przedszkolnego. Sam proces tworzenia programu nauczania czy programu wychowania przedszkolnego jest zatem tzw. implementacją podstawy programowej,  jej praktycznym wdrożeniem. 
Sama podstawa programowa nie zawiera materiału nauczania, treści, zagadnień, a jedynie efekty nauczania, efekty realizacji zagadnień. Jest zatem tylko bazą do napisania programów, a nie programem. Zagadnienia, materiał nauczania, przykłady kręgów tematycznych, a nawet tematów zajęć tworzy autor programu, wskazując nauczycielowi sposób osiągania celów (efektów) zawartych w podstawie programowej. 
Nauczyciele realizują programy nauczania, programy wychowania przedszkolnego, a nie podstawę programową. Podstawę programową się wdraża, imple...