Dział: Scenariusze
Kiedy się zbliżają święta, każde dziecko to pamięta –
mamy nam pyszności czynią, a zapachy z kuchni płyną.
E.M. Skorek „Świąteczne zapachy”
Śnieg jest zawsze przez dzieci oczekiwany i radośnie przez nie witany. Czasem pada już w listopadzie, a czasem dopiero w styczniu lub lutym. Tak naprawdę nie wiemy, kiedy natura nas zaskoczy. Korzystajmy z dziećmi z każdego śnieżnego dnia, aby nasi milusińscy mogli lepić, budować, oglądać płatki śniegu, poznać jego temperaturę i strukturę. Dajmy dzieciom możliwość zaobserwowania, kiedy można ze śniegu coś ulepić, a kiedy przesypuje się nam w dłoniach i dlaczego tak się dzieje. Jakby na zapas przygotujmy się do ewentualnego rozpoczęcia projektu „Śnieg”, a ja zapraszam wszystkich do zapoznania się z moją propozycją zajęć realizowanych metodą projektów.
Czy psy mogą pracować? – pytam na kolejnych zajęciach z Psem Plamkiem. Większość dzieci mówi, że nie, bo przecież psy nie budzą się rano, nie biorą prysznica, nie piją kawy, nie chwytają za płaszcz i kluczyki do auta i nie żegnają się słowami: „Kochanie, do zobaczenia po pracy!”. Te pocieszne rozważania i wyobrażenia o tym, czy pies mógłby tak jak rodzice dzieci dosłownie chodzić do pracy, przerywają niektóre maluchy, którym coś właśnie zaświtało w głowie. Przecież są psy policyjne! Mówię, że oczywiście. Wtedy uruchamia się lawina pomysłów wywołana przez skojarzenie z fantastyczną na tę okoliczność bajką pt. Psi patrol! Koncepcja ekipy psów interwencyjnych doskonale buduje nam wstęp do tych zajęć. Wśród bohaterów spotykamy psa policyjnego, ratownika wodnego, ratownika górskiego, psa strażackiego, tropiciela, a nawet psa konstruktora, ekologa i latającego. Trochę za dużo jak na realia psów pracujących, co nie zmienia faktu, że dzieci zdają sobie sprawę z tego, że takie psy istnieją, o ile do tej pory nie widziały na własne oczy np. psa policyjnego.
Codzienna praca w różnych placówkach edukacyjnych i terapeutycznych pozwala mi dostrzec niesamowitą różnorodność aranżacji przestrzeni przedszkolnych. Gdyby stworzyć katalog pomysłów na dekoracje, umeblowanie, gazetki naścienne, organizację kącików itp., powstałaby publikacja o gabarytach książki telefonicznej! Choć każda sala jest inna, można odnaleźć kilka cech wspólnych. Meble z zabawkami przy ścianach, przestrzenie do pracy stolikowej i zabaw na dywanie, tablice z ilustracjami związanymi z bieżącym tematem, jak również widoczne dla każdego malucha zasady, których należy przestrzegać w przedszkolu. Uczymy ich pierwszego dnia i powtarzamy je regularnie.
Jako małe dziecko miałam ogromne szczęście wychowywania się z psem. Nasz cudowny kundelek Kumpel był pełnoprawnym członkiem rodziny, rezydentem starszym od nas – mnie i mojej siostry. Jako członek bandy dokazujących dzieciaków miałam wówczas wrażenie, że każda koleżanka i każdy kolega mieli swojego pupila. Kiedy późnym popołudniem strudzeni wielogodzinną zabawą na dworze wracaliśmy do domów na wieczorynkę i kolację, osiedla wypełniały się ojcami spacerującymi w towarzystwie czworonogów. Obecność zwierzęcia w domu była naturalna.
Ważnym aspektem rozwoju dziecka mającym bezpośredni wpływ na umiejętności społeczne są jego emocje. W literaturze fachowej opisuje się etapy rozwoju społeczno-emocjonalnego, gdyż idą ze sobą nierozerwalnie w parze jako obszary nachodzące na siebie. Wyróżnia się osobno kompetencje emocjonalne, czyli obszar zachowań wymagających zdolności do regulowania emocji, aby osiągnąć cel, oraz kompetencje społeczne, czyli obszar zachowań, które umożliwiają jednostce angażowanie się w pozytywne interakcje z innymi ludźmi. Po ich zintegrowaniu powstaje obszar zachowań wymagających współwystępowania kompetencji społecznych i emocjonalnych, który urzeczywistnia się w interakcji z rówieśnikiem, rodzicem, opiekunem, krewnym czy wychowawcą1.