Jak wygląda rzeczywistość wychowania w przedszkolu w czasie pandemii, doskonale wiemy i doświadczamy jej każdego dnia. Zachorowania nauczycieli na COVID-19 i związana z tym reorganizacja pracy, zawieszanie zajęć w grupach, praca w systemie hybrydowym i zdalnym w znaczący sposób zaburzają systematyczną i spokojną pracę w przedszkolach.
Autor: Beata Kozłowska
Oligofrenopedagog, nauczyciel mianowany, w zawodzie od 38 lat. Pracuje w Przedszkolu nr 427 w Warszawie.
Wspaniała kraina lasów i jezior, przepełniona historią Polski – tak mogę zarekomendować województwo wielkopolskie. To niezwykły region, żyło tu bowiem plemię Polan, od którego pochodzi nazwa naszego państwa. Tu legendy i historie rozbudzają wyobraźnię i kreatywność w otulinie zachwycającej przyrody. To tu tradycje i zwyczaje ludowe okraszone wyśmienitą regionalną kuchnią zachwycą każdego turystę. Nasza mapa Polski wzbogaci się o kolejne województwo. Przedszkolaki będą miały wspaniałą okazję do utrwalenia znaczenia kolorów zielonego i niebieskiego na mapie Polski, gdyż lasów, rzek i jezior w województwie wielkopolskim jest naprawdę wiele. Walory przyrodnicze mogą być idealnym przyczynkiem do tworzenia makiet zamków, lasów, rzek i jezior wzajemnie się przeplatających.
Kontynuując naszą podróż po Polsce, pozostajemy w jej południowej części. Na mapie naszego kraju mogliśmy już umieścić kontur województwa dolnośląskiego z zaznaczonymi (wybranymi przez dzieci) najciekawszymi miejscami. Posługując się w naszych wędrówkach mapą, dzieci z pewnością będą pytały o oznaczenia kolorystyczne. Dlaczego pewne miejsca są zaznaczone kolorem czerwonym, brązowym, zielonym lub niebieskim. Wyjaśniajmy na bieżąco, że morza, rzeki, jeziora i inne zbiorniki wodne będą na mapie oznaczone kolorem niebieskim. Z upływem czasu dzieci zapamiętają i łatwo skojarzą, w jakim regionie mogą być góry wysokie, a gdzie napotkamy tylko lekkie wzniesienia.
Zastanawiając się nad wstępem, na myśl przychodzi mi jedno sformułowanie: „Ruszajmy poznawać Polskę”. W dziecięcych oczach na słowa: wędrówka, wyprawa, podróż pojawia się błysk, a za kilka sekund słyszymy pytania: dokąd? kiedy? czym i jak? W związku z obecną sytuacją (związaną z COVID-19) organizowanie wyjazdów jest niemożliwe. Gdy tylko sytuacje ulegnie zmianie, możemy wybrać się do ciekawego historycznie miasta lub wyruszyć na wędrówkę szlakiem turystyczno-krajoznawczym, z którym swobodnie poradzą sobie nasze przedszkolaki. Pracujecie, koleżanki i koledzy, w różnych regionach Polski i z pewnością macie możliwość zaprezentowania dzieciom miejsc ciekawych i pięknych.
Wiosna w pełni, otaczają nas krzewy różnych odmian i kolorów, drzewa w szacie zieleni oraz wszechobecne kwiaty zachwycające swoim pięknem. Kwiaty to temat jakże obszerny! My pozostaniemy w otoczeniu dzieciom najbliższym. Zagłębimy się w świat kwiatów, które są tak bardzo blisko nas, widzimy je każdego dnia, ich widok zdecydowanie poprawia nam nastrój, przy czym są to kwiaty delikatne o niepozornym wyglądzie, rosnące tuż przy ziemi, a jakże piękne.
Wycieczki to doskonały moment na obserwacje, poszukiwanie i odkrywanie sekretów przyrody. Być może w środowisku naturalnym uda nam się dostrzec np. owady z gatunku tych spotykanych w przedszkolnym ogrodzie oraz dokładnie przyjrzeć się po raz pierwszy kaczce, królikowi, indykowi i koniom. Przyroda zawsze ukazuje nam swoje piękno i zachęca do jej eksploracji. Naturalna dziecięca ciekawość świata znajduje w środowisku przyrodniczym ogromną różnorodność elementów, które nasi milusińscy będą z ochotą badać. Nowe obszary, które każdy chce poznać, radość i ruch na powietrzu niech będą najlepszą rekomendacją do organizowania wyjazdów w teren.
Wiosna zawitała już na dobre, w przedszkolnych ogrodach dzieci mogą dostrzec jej widoczne oznaki. W świecie owadów ruch także coraz większy, o czym wszyscy przekonujemy się podczas codziennych zabaw i obserwacji na powietrzu. Wszyscy „mieszkańcy” przedszkolnych ogrodów zawsze budzą nieskrywaną ciekawość dzieci.
W oczekiwaniu na wiosnę natura jak zwykle odkrywa przed nami swoją różnorodność i zachęca do działań i poszukiwań. Może jeszcze otula nas śnieg, a może zaczęły się już roztopy? O poranku trawa, krzewy i drzewa pokryte są szronem, bywają także dni deszczowe na przemian z dniami pełnymi słońca. W ogrodzie i na spacerach spędzać możemy coraz więcej czasu. Mamy więc doskonałą porę na dokonywanie obserwacji, wypraw i badań. Powoli przemija zima i nadchodzi wiosna, ale bez substancji absolutnie niezbędnej w naszym środowisku nie moglibyśmy cieszyć się tą fantastyczną przemiennością pór roku.
Dziś zapraszam do odkrywania świata przyrody w nieco innej odsłonie. Bohaterem działań dzieci w ramach realizowanego projektu badawczego jest kucharz. Nasuwa się tu myśl: „Kucharz i odkrywanie przyrody?”. Oczywiście, już wyjaśniam, jak to widzę. Zbadajmy temat w dwóch aspektach: zawód – kucharz i produkty spożywcze niezbędne do wykonywania tego zawodu pochodzące ze środowiska przyrodniczego.
Życie roślin i zwierząt w środowisku wodnym zawsze nas zaciekawia i fascynuje. W grudniowych wędrówkach badawczych będziemy skupieni na eksploracji świata podwodnego. Skierujemy działania dzieci na poszukiwanie odpowiedzi na pytania związane z rybami, a szczególnie na poznanie środowiska, w którym żyją. Dlaczego o tej porze roku proponuję realizację tematu „Ryby”?
Kontynuujemy nasze działania dydaktyczne, wspierając całościowy rozwój dziecka i stosując w pracy metodę projektów. Dzieci, które znają już główne zasady stosowane w tej metodzie, z pewnością łatwiej „wejdą w działania tematyczne”, a dzieci rozpoczynające przygodę edukacyjną z metodą projektów szybko zorientują się, że to ciekawa i pobudzająca do działania forma eksploracji świata.