364
Krok pierwszy: Sprawdź, czy prokrastynacja to twój problem
Chociaż prokrastynacja jest uważana za zaburzenie, nie ma wystandaryzowanych i znormalizowanych narzędzi diagnostycznych, aby móc ją rozpoznać. Można jednak sprawdzić, czy odwlekanie w naszym wydaniu zaczyna stanowić problem.
Przeczytaj uważnie kolejne stwierdzenia i odnieś się do każdego z nich, zaznaczając odpowiedź „tak” lub „nie”. Odpowiedź „tak” wybierz wtedy, gdy dane problematyczne zachowanie jest u ciebie obecne i przeszkadza w twoim życiu. Odpowiedź „nie” będzie bardziej właściwa, jeśli nie zachowujesz się w dany sposób albo takie zachowanie nie przysparza ci dodatkowych problemów. W swoich odpowiedziach bądź szczery.
|
Stwierdzenia |
tak |
nie |
|---|---|---|
|
Często odkładam wykonanie różnych swoich obowiązków na następny dzień lub na bliżej nieokreślone „później” |
||
|
Odwlekam rozpoczęcie różnych zadań do ostatniego dnia, do ostatniej chwili |
||
|
Zazwyczaj nie udaje mi się zrealizować wszystkich zadań, jakie zaplanowałem zrobić danego dnia |
||
|
Często zarzucam sobie, że za różne swoje obowiązki nie zabrałem się znacznie wcześniej |
||
|
Jeśli nie przepadam za daną czynnością, czekam z zabraniem się za nią, aż będę miał wenę albo „odpowiedni nastrój” |
||
|
Często zdarza mi się wykonywać zadania z kilkudniowym opóźnieniem |
||
|
Kiedy zbliża się termin wykonania jakiegoś mojego zobowiązania, wtedy często zajmuję się rzeczami z nim niezwiązanymi |
||
|
Zazwyczaj mam problem, aby zacząć pracę, kiedy czeka mnie wiele zadań do wykonania |
||
|
Złoszczę się na siebie za to, że wiele rzeczy w życiu rozpoczynałem i niewiele z nich doprowadziłem do końca |
||
|
Kiedy czeka mnie bardziej złożona praca, nie umiem określić, czym powinienem zająć się w pierwszej kolejności |
||
|
Zwlekam z podjęciem zbyt wielu decyzji, dotyczących różnych spraw |
||
|
W mojej przestrzeni (domu, gabinecie, sali) panuje zwykle chaos, a ja obiecuję sobie, że niedługo zrobię z tym porządek |
||
|
Myślę, że w moim życiu brakuje konkretnego celu lub celów |
||
|
W wielu sytuacjach mam poczucie, że zdążę z nawałem pracy, a potem okazuje się, że się przeliczyłem ze swoimi możliwościami |
||
|
Zazwyczaj kumulują mi się wcześniej niewykonane obowiązki i wówczas jestem do tego stopnia przytłoczony, że zupełnie sobie odpuszczam |
||
|
Mam bardzo silne przekonanie, że najefektywniej pracuję, kiedy robię coś „na ostatnią chwilę” |
||
|
Zdarza się, że przygotowuję się do jakiegoś działania z taką drobiazgową skrupulatnością, że w końcu nie mam czasu na samo jego przeprowadzenie |
||
|
Często zdarza się, że nie mogę zabrać się do czegoś, co powinienem zrobić, i przeżywam stres nieproporcjonalny do skali trudności tego zadania |
||
|
Myślę, że gdybym się bardziej zmobilizował, mógłbym dokonać w życiu różnych ważnych rzeczy |
||
|
Mój duży problem to brak wytrwałości i szybkie zniechęcanie się |
||
|
Zdecydowanie za dużo czasu tracę na gadanie, a za mało poświęcam na robienie |
||
|
Suma: |
Policz, ile razy zaznaczyłeś odpowiedź „tak”.
■ Jeśli masz 7 lub mniej odpowiedzi „tak”:
Prokrastynacja to nie jest twój problem. Na ogół wykonujesz swoje zadania bez zbędnego zwlekania i odkładania na później. Oczywiście, czasami przytrafiają ci się takie sytuacje, że ci ciężko, że ci się nie chce, że czujesz demobilizację i zniechęcenie, jednak nie wpływa to znacząco na realizację twoich większych lub mniejszych celów i marzeń. Pamiętaj, że w razie dyskomfortu możesz poprawić swoje umiejętności związane z zarządzaniem czasem. To sprawi, że zaległości nie będą zabierać twojego czasu na odpoczynek i z bliskimi, a ty będziesz mieć mniej stresu.
■ Jeśli masz między 8 a 14 odpowiedzi „tak”:
Masz problem z odwlekaniem, ale nie jest to jeszcze prokrastynacja. Zbyt często swoje działania wykonujesz na ostatnią chwilę. I choć przysparza ci to wiele stresu, i choć obiecujesz sobie, że to ostatni raz i następnym razem będziesz bardziej zorganizowany, nie dotrzymujesz złożonej sobie lub innym obietnicy. Praca nad motywowaniem samego siebie, wyznaczaniem celów, lepszym planowaniem i zarządzaniem własnym czasem powoli staje się dla ciebie koniecznością.
■ Jeśli masz 15 lub więcej odpowiedzi „tak”:
To już nie przelewki, masz poważny problem z prokrastynacją. Większość zadań realizujesz na ostatnią chwilę, daleko po terminie lub rezygnujesz z nich zupełnie. To sprawia, że nie tylko ty masz wiele kłopotów, ale również i inni zaczynają narzekać na współpracę z tobą. Żyjesz w nieustannym poczuciu, że w końcu coś zmienisz, ale nie podejmujesz żadnych starań, aby to zrobić. Przez to tracisz czas i różne możliwości i szanse, jakie daje ci los. Możesz dalej wierzyć, że któregoś wspaniałego dnia to się odmieni. Albo poszukać dla siebie wsparcia we wprowadzeniu choćby najmniejszej zmiany.
Krok drugi: Poszukaj przyczyn swojej prokrastynacji
Psycholodzy opisują wiele czynników ryzyka, które mogą doprowadzić do pojawienia się prokrastynacji. Wśród nich wymieniają niektóre z naszych przekonań, zachowań, emocji oraz deficytów. Warto uważnie się im przyjrzeć, aby sprawdzić, czy przypadkiem nie utrwalają one w naszym zachowaniu patologicznego zwlekania.
| Co to oznacza? |
Co ty na to? |
||
|---|---|---|---|
|
Przepracowywanie się |
Nasz organizm działa według naturalnych rytmów, na które składa się czas aktywności i okresy regeneracji. Jeśli zaburzymy ten porządek i doprowadzimy do przepracowywania się, zaczniemy doświadczać pewnych ograniczeń, a wśród nich utraty sił i motywacji |
|
|
|
Perfekcjonizm |
Perfekcjonizm w działaniu to drobiazgowe wykonywanie wszystkich, również tych mało istotnych zadań. To ogromny koszt energetyczny, nieustanne niezadowolenie z efektów i oddalanie się od wyznaczonego celu |
|
|
|
Nadmiar |
Nie ulega wątpliwości, że planowanie jest potrzebne, ale jeśli niemalże cały czas Ciągłe analizowanie i udoskonalanie planów zabija motywację i kończy się zwlekaniem |
|
|
Czy któreś z powyższych zachowań jest u ciebie obecne i może prowadzić do prokrastynacji? Jeśli tak, jakie możesz przedsięwziąć środki zaradcze?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Przekonania o sobie
| Co to oznacza? |
Co ty na to? |
||
|---|---|---|---|
|
Niska |
egatywne rozmowy wewnętrzne pełne deprecjonowania siebie, zaniżania poczucia własnej wartości, dewaluacji siebie i swoich umiejętności mogą w naturalny sposób doprowadzić do utraty chęci działania |
|
|
|
Wyśrubowane |
Wyznaczanie sobie ambitnych celów może motywować, ale jeśli zaczynamy oczekiwać od samych siebie rzeczy niemożliwych do spełnienia, dostarczamy sobie niepotrzebnych frustracji, a nawet rozczarowania samym sobą. W szybkim tempie tracimy nadzieję na sukces i zaczynamy odpuszczać kolejne działania |
|
|
|
Krytykanctwo |
Koncentrowanie się na tym, że coś jest złe, a nie na tym, jak to poprawić, doprowadza do bezczynności. Wypełnianie swoich myśli niezadowoleniem i poczuciem winy powoduje bezradność. Jedno i drugie jest obecne w prokrastynacji |
|
|
Czy któreś z powyższych przekonań jest ci bliskie i może prowadzić do prokrastynacji? Jeśli tak, jak możesz nad nim pracować?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem
