Perfekcjonizm rozumiemy najczęściej jako dążenie do osiągnięcia doskonałości. Przejawia się on chęcią bycia najlepszym, potrzebą dbałości o najmniejsze szczegóły, wyznaczaniem ambitnych celów, określaniem wysokich standardów wykonania, tendencją do ulepszania dobrego, unikaniem błędów i niedoskonałości. Brzmi prosto i niewinnie, jakby był on jedynie zaletą. Jednak to, co mieści się w tym zjawisku, jest bardziej złożone i niejednoznaczne.
POLECAMY
Kanadyjscy psychologowie, Gordon Flett i Paul Hewitt, wyróżnili trzy wymiary perfekcjonizmu:
- zorientowany na siebie,
- zorientowany na innych,
- uwarunkowany społecznie.
Każdy z nich oznacza trochę inne nastawienie i zachowania. Omówmy krótko każdy z nich.
Perfekcjonizm zorientowany na siebie to z jednej strony wymaganie od siebie samego maksymalnie dobrego wykonania, perfekcji w działaniu, angażowania się w ciężką pracę. A z drugiej – koncentrowanie się na własnych błędach, niedociągnięciach i porażkach oraz silna tendencja do samokrytycyzmu.
Perfekcjonizm zorientowany na innych oznacza oczekiwanie od ludzi z otoczenia nierealnych standardów i nagradzanie tylko wtedy, kiedy im sprostają. Osoba przejawiająca ten typ perfekcjonizmu jest apodyktyczna i bardzo krytyczna w relacji z innymi. Potrzebuje kontrolować ludzi wkoło. Reaguje złością i zniecierpliwieniem na niedostatki innych.
Perfekcjonizm uwarunkowany społecznie to silne przekonanie, że inne osoby wymagają o...