Zmysłoplastyka – jak sztuka kształtuje rozwój dziecka

Dziecko w świecie sztuki

Z uwagi na brak integracji oraz zaktywizowania dyspozycji psychicznych ciężko mówić o kreatywnej naturze człowieka. Aby ją wyzwolić, konieczna jest obecność czynnika o charakterze antropotwórczym, za który I.

Wojnar uznaje sztukę. Swoje stanowisko argumentuje wszechobecnym statusem sztuki oraz skłonnościami estetycznymi człowieka, dlatego też postuluje konieczność wychowania przez sztukę.
Wojnar dokonuje podziału dyspozycji psychicznych człowieka na dwie zasadnicze kategorie: intelektualne (umysł) oraz emocjonalne (wyobraźnia, wrażliwość, uczucia), gdzie szczególnie akcentuje emocjonalną sferę człowieka. W jej opinii najważniejszą dyspozycją psychiczną jest wyobraźnia, postrzegana jako kreacyjna siła człowieka, która odpowiedzialna jest za twórczość. Ponadto autorka dokonuje sposobu interpretacji sztuki, definiując ją jako wytwór kulturowy, czyli końcowy efekt działalności twórczej, oraz jako sam proces twórczy, tj. działanie. 

Jeśli chodzi o pierwszą grupę, Wojnar wskazuje tu: sztukę dawną oraz sztukę nową, sztukę kręgu europejskiego i pozaeuropejskiego, wybrane dziedziny artystyczne, a także całość zjawisk artystycznych. Sztuka jako działanie jest ujmowana przez nią jako proces twórczy artysty, ekspresja własna przeciętnego człowieka, a także sposób życia człowieka współczesnego, tj. postawa twórcza. 

Na temat sztuki dawnej autorka pisze niewiele, wskazując tylko jej racjonalne źródło, jakim jest rozum, podczas gdy w nawiązaniu do sztuki nowej mówi o wyobraźni. Z uwagi na to, że wyobraźnia (dynamika) daje artyście możliwość wolności w kreowaniu własnej sztuki, nie obowiązują w niej żadne kanony artystyczne. Mimo że ten typ sztuki w ujęciu I. Wojnar postrzegany jest jako skomplikowany i niezrozumiały, odgrywa on zasadnicze znaczenie w procesie wychowania, ponieważ wpływa na aktywizację wyobraźni jednostki. 
Proces wychowania w rozumieniu I. Wojnar dąży do wykształcenia postawy twórczej wychowanka, zwanej inaczej...