Zgodna wspólna zabawa to podstawa!

Praca musi być rozpoczynana od podstaw w takim zakresie, jak zgodne funkcjonowanie w grupie, zgodne korzystanie z zabawek, sprzętów znajdujących się w grupie przedszkolnej. Nie jest to łatwe, gdy egocentryzm małego dziecka determinuje jego zachowania. W każdym dniu pobytu dzieci w przedszkolu nauczyciel powinien wykorzystywać każdą zaistniałą sytuację do uświadamiania zasad, wdrażania do ich przestrzegania, wyjaśniania sposobów radzenia sobie z trudnymi dla dziecka sytuacjami. Systematyczna, ale i planowa, praca niewątpliwie okaże się efektywna. 

Warto w propozycjach zajęć przedszkolnych uwzględnić rozwijanie umiejętności opisanych w II obszarze podstawy programowej wychowania przedszkolnego – emocjonalnym rozwoju dziecka. Dzięki temu wychowankowie będą szukali wsparcia w sytuacjach trudnych emocjonalnie; wdrażali swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników; będą w stanie dostrzegać, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawiać w stosunku do nich życzliwość i troskę, a ponadto będą dostrzegać emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej.

Scenariusz dla dzieci 3-letnich

Pobyt trzylatka w społeczności przedszkolnej zwykle od początku uczęszczania do przedszkola stanowi duże wyzwanie dla malucha. Musi nie tylko poznać zasady panujące w grupie, dotyczące zgodnego funkcjonowania w różnych sytuacjach, ale jeszcze ich przestrzegać. Nie jest to łatwe z wielu powodów. Po pierwsze, rozwój społeczny w tym wieku cechuje egocentryzm. Dziecko widzi siebie w centrum uwagi i podporządkowuje otoczenie do swoich potrzeb. Po drugie, jeśli środowisko rodzinne nie dbało wystarczająco o to, aby dziecko rozumiało, że „nie jest samo na świecie”, to tym trudniej będzie mu zrozumieć, a w końcu przyswoić zasady zgodnego, z uwzględnieniem potrzeb kolegów, funkcjonowania w grupie przedszkolnej. Istotne jest także to, aby nauczyć trzylatka zasad rozwiązywania trudnych sytuacji, w tym poszukiwania pomocy, kiedy nie jest w stanie samo sobie poradzić z odczuwanym problemem.

 

Temat zajęć	Bawimy się zgodnie z zasadami
Cele operacyjne	Dziecko: układa, nakleja,  słucha, ogląda, odpowiada na pytania; powtarza słowa wypowiedziane przez nauczyciela; bawi się zgodnie z poznaną zasadą
Metody	oglądowe: oglądanie ilustracji, czynne: udział w zabawie ruchowej ze śpiewem, układanie puzzli, udział w zabawie plastycznej, słuchowej, słowne: słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela, udział w rozmowie kierowanej pytaniami nauczycieli
Środki i pomoce dydaktyczne	Wiersz pt. Nowa zabawka L. Pijanowskiego, trzy ilustracje do utworu, piosenka Przedszkolaczek, puzzle wielkowymiarowe ilustrujące traktor (do ułożenia na tablicy),  puzzle trzyelementowe dla każdego dziecka, arkusz papieru, klej, pędzelek, szmatka
Formy pracy	Grupowa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przebieg zajęć

• Słuchanie recytacji wiersza Nowa zabawka L. Pijanowskiego ilustrowanej obrazami (I ilustracja – kącik samochodów z wyeksponowanym nowym traktorem, II ilustracja – wyrywanie sobie przez chłopców traktora, III ilustracja – chłopcy leżą na podłodze, a przy nich połamana zabawka).
• Rozmowa na temat treści utworu, kierowana pytaniami:

• Jaka nowa zabawka znalazła się w sali przedszkolaków?
• Dla kogo była ona przeznaczona? (Dla wszystkich dzieci).
• Czy Tomek i Wojtek pamiętali o tym? Co krzyczał jeden z chłopców? („To mój traktor!”)
• Jak powinna wyglądać zabawa jedną zabawką? (Albo wspólna zabawa, albo czekamy, aż kolega skończy bawić się, oddajemy zabawkę, gdy mija czas naszej zabawy).
• Co należy zrobić, gdy kolega nie chce oddać zabawki? (Nie płakać, nie złościć się, najpierw przypomnieć, że teraz nasza kolej, gdy to nie pomaga, należy szukać pomocy u nauczyciela).
• Co powiecie o zachowaniu chłopców, o których był wiersz?

• Śpiewanie piosenki Przedszkolaczek – zabawa ze śpiewem.
• Układanie puzzli na tablicy – ilustracji traktora.
• Układanie indywidualne trzyelementowych puzzli przedstawiających traktor. Naklejanie na arkusz papieru.
• Zaproszenie do zabaw dowolnych. Przypomnienie zasad dotyczących zgodnej zabawy: nie zabieramy sobie zabawek, nie krzyczymy, gdy kolega nie chce oddać, tylko szukamy pomocy u nauczyciela.  

 

Scenariusz dla dzieci 4-letnich

Czynności samoobsługowe w zakresie ubierania i rozbierania się to czynności nie do końca jeszcze opanowane przez czterolatka. Najwięcej trudności sprawia dziecku zapinanie guzików, rozpinanie tych, które nie są w zasięgu jego wzroku. Wiele dzieci z powodu braku samodzielności w tym zakresie odczuwa frustracje, denerwuje się, gdy nie potrafi poradzić sobie z ubraniem się. Jedynym wyjściem dla sprawnego nabywania umiejętności jest organizowanie dzieciom różnorodnych ćwiczeń doskonalących praksję, w tym wdrażanie dzieci sprawniejszych do okazywania pomocy kolegom. Dzieci muszą wiedzieć, że mimo braku sprawności w ubieraniu się i rozbieraniu, zawsze mogą liczyć na wsparcie. Powinny jednak wiedzieć otrzymać wyraźną informację, że warunkiem pomocy jest wykazanie zaangażowania w pokonywaniu trudności.

 

Temat zajęć	Pomagam swojemu koledze
Cele operacyjne	Dziecko:  ogląda ilustracje, rozmawia na ich temat,  klasyfikuje odzież z uwagi na przydatność; wkłada, zdejmuje, przewleka szarfę; ubiera, zdejmuje okrycie wierzchnie; pomaga koledze w wykonywaniu czynności samoobsługowych
Metody	oglądowe: oglądanie ilustracji przedstawiających nadchodzącą porę roku, chłopca w nieodpowiednio założonym ubraniu zimowym, oglądanie różnorodnej odzieży, w tym zestawu odzieży zimowej, czynne: udział w zabawie ruchowej, czynności samoobsługowe w zakresie ubierania się i rozbierania, słowne: udział w rozmowie kierowanej, instruktaż nauczyciela
Środki i pomoce dydaktyczne	Ilustracje „Zima”, „Chłopiec w zimowej odzieży”, różnorodna odzież, w tym zestaw odzieży zimowej, bębenek, szarfy
Formy pracy	Grupowa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przebieg zajęć

• Oglądanie ilustracji przedstawiającej nadchodzącą porę roku. Określanie symptomów i skutków nadchodzącej pory roku – ochłodzenie, zimno wymaga nakładania cieplejszej odzieży. 
• Wybieranie z zestawu odzieży tej, która jest odzieżą zimową: kurtki, czapki, rękawiczki, szaliki.
• Pokaz ilustracji chłopca, który ma niewłaściwie założoną i zapiętą odzież zimową.
• Rozmowa na temat wyglądu chłopca i sposobu uporządkowania założonej odzieży (trzeba poprosić o pomoc!).
• Zabawa ruchowa z wykorzystaniem szarf: „Ubieramy się , rozbieramy”. Nauczyciel objaśnia dzieciom, że szarfa jest ich „ubraniem”. Sygnał bębenka oznacza „zakładanie ubrania”– dzieci przewlekają szarfę „od stóp do pasa”. Pauza – zatrzymanie szarfy na poziomie pasa. Drugi sygnał bębenka – zdejmowanie szarfy „od pasa do stóp”.
• Zapowiedź wyjścia do ogrodu. Przekazanie instruktażu dotyczącego zakładania odzieży w szatni:

• Dzieci ustawiają się w pary. Nauczyciel informuje, że przy zakładaniu odzieży każde dziecko z pary pomaga swojemu koledze.
• Ubrane dziecko, ale mające niezawiązane obuwie, siada na ławeczce i czeka na pracownika/pomocy przedszklnej, która zawiąże obuwie. 

• Wykonywanie czynności samodzielnego zakładania odzieży. Uzyskiwanie wsparcia kolegi „z pary”, nauczyciela, pracownika obsługi. 
• Po powrocie z ogrodu według tego samego instruktażu – zdejmowanie odzieży, zakładanie odzieży do sali, kapci. Wykorzystanie wsparcia kolegi, osób dorosłych.     

Podsumowanie przez nauczyciela zadania wykonanego przez dzieci.    

Scenariusz dla dzieci 5-letnich

Sytuacje edukacyjne prowadzące do odkrycia, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, uczące przejawiania w stosunku do nich życzliwości i troski. 

W tym wieku dziecko zaczyna dostrzegać i rozumieć więzi między ludźmi, chętniej dzieli się swoimi zabawkami. Potrafi wzruszyć się nad losem chorego kolegi oraz „biednego” kotka czy pieska. Kluczem do rozwoju prospołecznego i uczuciowego przedszkolaków jest empatia. Zdaniem psychologów, wiąże się ona z zachowaniami altruistycznymi na dwa sposoby. Po pierwsze, gdy dziecko obserwuje kogoś znajdującego się w potrzebie, odczuwa niepokój emocjonalny. Uwalnia się od tego niepokoju poprzez udzielenie pomocy lub współodczuwanie. Po drugie, kiedy prospołeczne działanie przynosi radość i zadowolenie drugiej osobie, dziecko także może doświadczyć pozytywnych emocji. Przedszkolaki uczą się przez obserwację zachowań empatycznych w otoczeniu lub wzmacniają je, np. na widok radości przeżywanej przez osobę, której udzieliło się pomocy, lub poprzez odczucie ulgi po udzieleniu pomocy w cierpieniu. Wraz z wiekiem i gromadzeniem tego typu doświadczeń możliwa jest generalizacja reakcji empatycznych.

 

Temat zajęć	Warto pomagać!
Cele operacyjne	Dziecko: układa, przykleja, konstruuje , komponuje cieszy się, rozmawia, odpowiada na pytania, zadaje pytania,  słucha opowiadania nauczyciela, odpowiada na pytanie zawarte w zagadce.
Metody	oglądowe: oglądanie symboli na ściankach kostki emocjonalnej, oglądanie krótkiej inscenizacji utworu L. Krzemienieckiej Przyjaciel zza okna; oglądanie i segregowanie sylwet ptaków, czynne: dowolna zabawa taneczno-ruchowa przy piosence Kochajmy ptaki; naprawianie zeszłorocznego karmika; układanie kompozycji płaskiej z patyczków, słowne: gratulacje i pochwały słowne za udział w akcji listopadowej; wypowiedzi dzieci, polecenia i zadania nauczyciela, śpiewanie piosenki Gawron
Środki i pomoce dydaktyczne	Arkusz szarego papieru z wyrysowanym diagramem do krzyżówki z hasłem „Pomagam”, zagadki słowne potrzebne do rozwiązania krzyżówki; marker; sylwety ptaków (wróbel, gołąb, dzięcioł, sikorka, kawka, gawron, sroka, jaskółka, bocian, słowik, kukułka, wilga); kontur Afryki, sylweta karmika; nagrania piosenek Kochajmy ptaki oraz Gawron; plastikowe butelki po napojach; różnego rodzaju ziarna, nasiona, kasza; stary karmik, farba do drewna; drewniane patyczki do lodów, plastelina, klej do drewna
Formy pracy	Zbiorowa, indywidualna

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przebieg zajęć

• „Pomagam” – wspólne przy tablicy rozwiązanie krzyżówki z hasłem. Nauczyciel wywiesza na tablicy diagram do krzyżówki, czyta kolejne zagadki, dzieci je rozwiązują, a nauczyciel wpisuje lub dziecko wkleja kartoniki z gotowymi literami .

1. Najlepszy przyjaciel człowieka (pies).
2. Miauczy, gdy chce mleka (kot).
3. Pełna dla schroniska (miska).
4. Pora roku, w której zwierzęta najbardziej potrzebują naszej pomocy (zima).
5. Gdy na dworze chłód, grozi zwierzętom… (głód).
6. Jest potrzebna do życia, gasi pragnienie (woda).
7. Jedzenie dla psów i kotów kupowane w sklepie (karma).

 

• „Kto jeszcze potrzebuje pomocy przedszkolaków?” – nauczyciel kieruje uwagę pięciolatków na inne istoty znajdujące się w ich najbliższym otoczeniu poprzez zainscenizowanie opowiadania L. Krzemienieckiej Przyjaciel zza okna. Następnie pyta, gdzie wróbel z rodziną szukał pożywienia i kogo miał na myśli, mówiąc, że przypomniał sobie, iż ma przyjaciela. Prosi dzieci, by przypomniały sobie, w jaki sposób pomagały głodnym ptakom ubiegłej zimy. 
• „Jakie ptaki pozostały u nas na zimę?” – prowadzący odsłania sylwety ptaków i prosi, by przypomnieć, jakie ptaki odleciały na zimę do ciepłych krajów, a które pozostały i oczekują naszej pomocy. Przedszkolaki segregują sylwety ptaków, przypinając je...