W przedszkolu też czas płynie?

Jedną z trudniejszych umiejętności do kształtowania u dzieci w wieku przedszkolnym jest ocena zmian zachodzących w czasie. Małe przedszkolaki zupełnie nie mają orientacji w następstwie dni tygodnia, nie mówiąc o porach roku, a tym bardziej – o miesiącach w roku. Kompetencje intelektualne w zakresie oceny zmian czasowych pojawiają się dopiero w wieku szkolnym. Nie oznacza to jednak, że nie można dzieci młodszych wdrażać do różnicowania i określania zmian zachodzących w czasie. Poczucie czasu, następowanie określonych, powtarzalnych zjawisk czasowych, jest jednym z najbardziej abstrakcyjnych zagadnień, które należy powoli i stopniowo wprowadzać. Bardzo często słyszymy, gdy małe dziecko opowiada: „jutro byliśmy na karuzeli”, „wczoraj mama mi kupi nowe klocki” itp. Jest to zupełnie naturalny brak orientacji czasowej. Aby właściwie rozwijać poczucie następstw dnia i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy, należy wyjść od ćwiczeń w dostrzeganiu regularności, układania rytmów, różnorodnych schematów. Jest to najprostszy sposób rozwijania orientacji w stałych następstwach czasowych, bowiem rytm, pewne powtarzające się stany rzeczy, towarzyszą dzieciom już od pierwszych chwil życia.

Charakterystyka poziomu rozwoju umiejętności trzylatka

Nabywanie „intuicji czasowej” przez najmłodsze przedszkolaki jest zjawiskiem niezwykle ważnym i pomocnym w przetrwaniu rozłąki po przekroczeniu progu nowego środowiska, jakim jest przedszkole. Dziecko już w pierwszych tygodniach pobytu nabywa orientacji, że gdy „pobawi się, poleży na leżaczku i zje obiadek, to przyjdzie mama”. Uczy się rytmu dnia przedszkolnego i oczekuje na określone sytuacje, wiedząc, że gdy wszystkie zaistnieją, to wróci do domu. Bardzo często słyszymy pytanie dziecka: „Kiedy będzie obiadek?”. 

W pierwszym odruchu myślimy, że jest głodne i dlatego pyta. Tymczasem pytanie wynika z tego, że dziecko wie: gdy zje ten posiłek, zostanie odebrane przez rodzica. Regularność sytuacji, rytm codziennych czynności jest dobrym podłożem do rozwijania poczucia stałości i rozumienia następstwa występowania innych zjawisk. 

Najłatwiejsze do zaobserwowania przez malucha jest następstwo dnia i nocy. Toteż właśnie od rozumieni...