Uważność, skupienie, koncentracja dzieci w wieku przedszkolnym

Temat numeru

Uważność (z ang. mindfulness – słowo, które często jest używane również w języku polskim) jako pojęcie wkroczyło do obszaru edukacji szkolnej i przed- szkolnej w Polsce nie tak dawno temu i z tego, co możemy zaobserwować, rozgościło się w nim na dobre. Mocno zakorzeniona w praktyce jogi przekroczyła granicę rekreacji i aktywności fizycznej, teraz o mindfulness mówi się w kontekście walki ze stresem, przemęczeniem, bezsennością, depresją, nieumiejętnością odpoczywania, pracoholizmem, oderwania się od kontaktu z technologią, świadomego uczestnictwa w życiu społecznym, a nawet biznesu. Wpisując w wyszukiwarkę frazę „uważność kurs”, na pewno nie rozczaruje nas wielość ofert i propozycji. Czym więc jest uważność? Dlaczego nagle stała się tak ważna i czy na pewno jest nam potrzebna w codziennej pracy z dziećmi?

Uważność można przetłumaczyć jako „pełnię obecności” tu i teraz. Jest koncentracją, przyjaznym nastawieniem do tego, co dzieje się w danej chwili wokół nas, ze skupieniem na tym, aby być w danej chwili. Uważność polega na świadomym kierowaniu uwagą tak, aby na bieżąco zdawać sobie sprawę ze swoich stanów mentalnych i otoczenia w sposób nieoceniający. Zdaniem Radonia: „celem stosowania technik uważności jest wykształtowanie takiej zdolności w podmiocie, aby zauważał pełną różnorodność bodźców zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Stan uważności jest osiągnięty wtedy, gdy dana osoba swobodnie, po wyłonieniu się obiektu w jej umyśle i zaakceptowaniu go, potrafi ponownie powrócić do koncentracji np. na swoim oddechu. Stan ten jest formą oscylacji uwagi między doznaniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Systematycznie prowadzone ćwiczenia uważności pomagają w korygowaniu nieelastycznych i nawykowych wzorców myślenia, zachowania i odczuwania”.

Ciągle zajęci obowiązkami i bodźcami, które stale do nas docierają z zewnątrz, nie przeżywamy chwil z uważnością. Na zakupach rozmawiamy przez telefon; czekając na autobus i później jadąc nim, sprawdzamy portale społecznościowe; w trakcie zajęć z dziećmi odczytujemy przychodzące wiadomości; jemy obiad w towarzystwie bohaterów ulubionego serialu. Niby jesteśmy, ale nie tu i teraz. Uważność urzeczywistniająca się poprzez świadome doświadczanie każdej chwili, np. w czasie porannego wstawania, konfliktu, jedzenia posiłku, kiedy nasze myśli donikąd nie uciekają, sprawia, że wtedy jesteśmy naprawdę obecni.
Od czterach lat na polskim rynku dostępna jest publikacja Eline Snel pt. Uważność i spokój żabki, która podbiła serca nauczycieli, wychowawców i rodziców na całym świecie. Autorka pisze: „uważność to odczuwanie promieni słonecznych na skórze i słonych kropli spływających po policzku, odczuwanie w ciele rozdrażnienia, radości i dyskomfortu w chwilach, kiedy się pojawiają, bez konieczności reagowania czy natychmiasto...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Wychowanie w Przedszkolu"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI