Smutek i poczucie straty

u dzieci w wieku przedszkolnym

Temat numeru

Powszechnie uważa się, że okres dzieciństwa jest jednym z najszczęśliwszych w życiu człowieka. Dziecko oraz „jego świat” kojarzone są z radością, euforią i zadowoleniem. Z pewnością wspomniane emocje są bardzo często przejawiane przez najmłodszych, ale doświadczanie emocji przeciwnych, czyli smutku oraz przygnębienia, także współwystępuje i co ważniejsze – doświadczanie tego rodzaju emocji jest niemniej ważne. W jaki sposób można pomóc najmłodszym w rozwinięciu strategii radzenia sobie ze smutkiem oraz jak wspierać ich w różnego rodzaju nieoczekiwanych, trudnych sytuacjach?

Smutek – emocja podstawowa 

Smutek należy do emocji podstawowych. Jego doświadczanie i mimiczny obraz jest zakodowany gatunkowo w ludzkiej pamięci. Jak dowiodły badania prowadzone przez P. Ekmana1, niezależnie od kultury, tradycji i pochodzenia emocje podstawowe są tak samo identyfikowane i interpretowane, czyli niezbędne dla poprawnego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Smutek jako emocja pełni istotne funkcje samoregulujące doświadczanie bodźca i jest naturalną odpowiedzią na jego oddziaływanie. Smutek powiązany jest z odczuwaniem rozczarowania, porażki, opuszczenia, odrzucenia czy straty. Co więcej, to on demonstruje i daje możliwość całkowitego rozładowania napięcia emocjonalnego, np. poprzez wyrażenie procesu żałoby. Sama emocja smutku jest więc pierwotnie potrzebna i sprzyja rozwojowi człowieka, jednak jej zbyt długie czy też zbyt intensywne jak na wiek doznawanie może stać się zbyt obarczające dla jednostki i prowadzić tym samym do negatywnych konsekwencji. Dzieci w wieku przedszkolnym dopiero uczą się identyfikacji i wyrażania swoich stanów emocjonalnych, dlatego tym ważniejsza jest wiedza z tego zakresu oraz prowadzenie zajęć w obrębie tej tematyki

POLECAMY

„Wydarzenia trudne” a emocje dzieci 

Rozwód 
Rozwód należy do najbardziej stresujących wydarzeń w życiu człowieka. Badania prowadzone przez Holmesa i Rahe2, które dotyczyły wpływu zmian życiowych na funkcjonowanie jednostki, ukazały, że sam rozwód należy do „ścisłej czołówki” najbardziej stresogennych wydarzeń w życiu człowieka. Na opracowanej przez badaczy skali zajął on drugie miejsce. Rozwód, mimo iż dotyczy przede wszystkim rodziców, emocjonalnie stanowi duże obciążenie dla całej rodziny, a przede wszystkim dla pozostających w niej dzieci. Kwestia akceptacji oraz adaptacji do nowych około- i porozwodowych warunków jest bardzo indywidualna i dużym uproszczeniem byłoby wskazywanie jedynie negatywnych konsekwencji tej sytuacji. Niemniej badacze tematyki rozwodowej (por. M. Herbert 2005, J.S. Wallerstein, J.B. Kelly 2005, H. Cu...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Wychowanie w Przedszkolu"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI