Rola pozytywnej dyscypliny w przedszkolu. Jak skutecznie wspierać rozwój i samodzielność dziecka?

Temat numeru

Pozytywna dyscyplina odgrywa kluczową rolę w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym. Czym się różni od potocznie rozumianej dyscypliny? 
Jak prawidłowo ją rozumieć, jak wprowadzać i jak o nią dbać, by stała się skutecznym narzędziem nauczyciela w realizacji postawionych przed nim zadań? Jakie następstwa niesie źle rozumiane pojęcie dyscypliny lub jej brak? 
Kto i dlaczego powinien kształtować dyscyplinę w grupie? Czy powszechnie stosowany system nagród i kar sprawdza się w kształtowaniu dyscypliny w grupie przedszkolnej? Jak w prosty sposób sprawdzić, na ile dana grupa jest zdyscyplinowana? 

Na te i inne pytania można znaleźć odpowiedź w zamieszczonych niżej rozważaniach opartych na wieloletnim doświadczeniu 

Dyscyplina niejedno ma imię…

Zdarza się czasami, że w grupie przedszkolnej jest dość głośno. Nie należy z tej sytuacji wyciągać pochopnych wniosków, bo tego typu zachowanie może być zarówno wynikiem dobrej, radosnej zabawy dzieci, jak i braku prawidłowo rozumianej, pozytywnej dyscypliny. Może być i tak, że grupa zachowuje się bardzo cicho, posłusznie wykonuje wszystkie zadania, ale to jeszcze nie znaczy, że jest pozytywnie zdyscyplinowana. Dotyczy to także pojedynczych dzieci, ich indywidualnych osobowości, a także innych czynników, na przykład sytuacji rodzinnych. Dziecko wychowywane w zdrowo pojętej dyscyplinie jest otwarte, zachowuje się na ogół bardzo swobodnie, chętnie uczestniczy w rozmowach, pyta, spontanicznie dzieli się swoimi spostrzeżeniami i tym samym czasami sprawia wrażenie niezbyt zdyscyplinowanego. Dziecko zastraszone, z różnego rodzaju traumami często zamyka się w sobie, o nic nie prosi, izoluje się od grupy, nie zgłasza swoich potrzeb i nie wyraża własnego zdania. Ma „zakodowane” w swojej świadomości, że musi być bezwzględnie posłuszne, gdyż „dzieci i ryby głosu nie mają”, choć z pewnością tego nie rozumie. To nie jest przykład dziecka zdyscyplinowanego. To jest przykład dziecka funkcjonującego w kleszczach bezwzględnej, żelaznej, destrukcyjnej dyscypliny, a przecież nie o taką dyscyplinę chodzi. Tylko wnikliwa diagnoza zachowań grupy i zachowań pojedynczych dzieci odsłoni prawdę o dyscyplinie i wskaże prawidłową drogę dalszego postępowania, której na imię „dyscyplina pozytywna”.
Warto podkreślić, iż pozytywna dyscyplina jest konieczna w każdej dziedzinie życia. Jej źródło znajduje się w przyrodzie i zgodnie z prawami przyrody każdy organizm musi ją respektować. Brak zdrowo pojętej dyscypliny nie wróży niczego dobrego, a zwykle prowadzi na przysłowiowe manowce.
Przy okazji rozmów z dziećmi na temat dyscypliny warto posłużyć się wybranymi przykłada...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Wychowanie w Przedszkolu"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI