Dziecko z dyspraksją w przedszkolu

Proces planowania motorycznego jest etapowy i przebiega w następujących po sobie fazach: 

• stworzenie idei (wyobrażenia),
• wykorzystanie sensorycznych informacji zwrotnych do określenia początkowej pozycji ciała,
• rozpoczęcie działania,
• wykonanie we własnej kolejności kroków, z których składa się dana czynność,
• odpowiednie dopasowanie działania,
• zatrzymanie aktywności.

Wczesną formą planowania motorycznego jest imitacja, czyli zdolność do naśladowania gestów i mimiki. Umiejętność ta ma duże znaczenie dla rozwoju ruchowego, komunikacji oraz tworzenia więzi między dziećmi a rodzicami. Doświadczenia ruchowe tworzą wspomnienia, z których można korzystać w przyszłości, kiedy będzie trzeba powtórzyć podobne wzorce ruchowe, np. małe dzieci wchodzą po schodach i schodzą z nich setki razy, żeby nauczyć się związku między pozycją ciała a schodami.

Początkowo działają powoli, patrząc w dół na stopy, aby się upewnić, czy odpowiednio je stawiają. W niedługim czasie potrafią szybko wbiegać po schodach, przeskakiwać stopnie w różnych miejscach.

Inną formą planowania motorycznego są zdolności konstrukcyjne. Jest to układanie wieży z klocków, nawlekanie koralików czy budowanie kryjówki.

Znając istotę procesu planowania motorycznego, łatwiej zrozumieć zagadnienie zaburzenia dyspraksji. 

Co to jest dyspraksja?

Dyspraksja – to zaburzenie przejawiające się trudnościami planowania i wykonywania harmonijnych, spontanicznych zachowań motorycznych. W celu określenia zaburzenia planowania motorycznego specjaliści (obok terminu dyspraksji) używają wymiennie kilku synonimów, np. rozwojowe zaburzenie koordynacji czy dysfunkcje neurorozwojowe.

Dziecko z dyspraksją potrzebuje dużo większej liczby powtórzeń wykonywanych czynności, aby nauczyć się ich prawidłowego wykonywania

Objawy dyspraksji

Objawy zaburzenia występują niekiedy już w pierwszych miesiącach życia i zmieniają się w miarę rozwoju dziecka.
Aby sprawdzić, czy dziecko cierpi na dyspraksję, należy bacznie je obserwować. Naszej uwadze nie powinny umknąć różnorodne symptomy. Poniżej prezentujemy objawy pojawiające się w miarę rozwoju kolejnych etapów życia.

Małe dziecko

Głównym przejawem dyspraksji, który można obserwować na tym etapie, jest opóźnienie kolejnych etapów rozwojowych związanych z motoryką i mową, w tym:

• odruchu turlania się,
• przewracania z pleców na brzuszek,
• siadania,
• wstawania,
• chodzenia,
• głużenia,
• mówienia. 

Młodszy przedszkolak

Kiedy dziecko z dyspraksją wkracza w wiek przedszkolny, łatwo dostrzec, że trudności sprawiają mu następujące czynności:

• nie jest w stanie biegać, skakać, podskakiwać, często przewraca się,
• ma problemy z wchodzeniem i schodzeniem ze schodów,
• ma trudności z ubieraniem się i jedzeniem,
• brudzi siebie i często otoczenie wokół siebie podczas jedzenia,
• jest powolny, cechuje go nieśmiałość w wykonywaniu większości czynności,
• nie potrafi łapać lub kopać piłki, choć jego rówieśnicy są w stanie to zrobić, 
• napięcie mięśni dłoni jest słabe, nie potrafi utrzymać w rękach kredki, pędzla, a poziom jego prac artystycznych jest na bardzo niedojrzałym poziomie,
• nie potrafi układać układanek ani bawić się w rozpoznawanie i sortowanie figur,
• ma problemy z utrzymywaniem przyjaźni,
• ma kłopoty z ocenianiem, jak zachować się w towarzystwie innych, 
• nie rozumie znaczenia takich wyrazów, jak: „w”, „na”, „przed” itd., 
• można zaobserwować, że dziecko nie uczy się instynktownie, ale musi być uczone danej umiejętności, 
• często denerwuje się, a jego uwa...