Integracja dzieci z różnorodnymi trudnościami rozwojowymi w środowisku przedszkolnym stanowi istotne wyzwanie dla współczesnej edukacji. Proces ten wymaga nie tylko dostosowania programów nauczania, ale przede wszystkim stworzenia atmosfery akceptacji i wsparcia, która sprzyja rozwojowi emocjonalnemu i społecznemu wszystkich dzieci. Coraz więcej dzieci w przedszkolach i szkołach zmaga się z różnego rodzaju trudnościami rozwojowymi i zaburzeniami, takimi jak autyzm, ADHD, zaburzenia lękowe czy niepełnosprawność intelektualna. Nauczyciele, rodzice i rówieśnicy odgrywają kluczową rolę w tym procesie. Brak wiedzy na temat specyficznych potrzeb tych dzieci, trudności w komunikacji oraz niewystarczające zasoby systemowe mogą utrudniać efektywną integrację w grupie rówieśniczej. Stosując odpowiednie metody i techniki, można skutecznie wspierać integrację oraz rozwój swoich podopiecznych.
Autor: Anna Waleriańczyk
W dzisiejszych czasach struktury rodzinne są bardziej zróżnicowane niż kiedykolwiek wcześniej. Współczesne społeczeństwo charakteryzuje się różnorodnością modeli rodziny. Coraz więcej dzieci wychowuje się w rodzinach patchworkowych, czyli tych, które powstały z połączenia dwóch lub więcej rodzin. Patchwork, jak mówi dosłowne tłumaczenie z języka angielskiego to „wyrób uszyty z łat”. Dlatego, traktując tę definicję dosłownie, rodzinę patchworkową można porównać do koca uszytego z różnych kawałków materiału.
Zastanawiając się nad działaniami, które należy podjąć przy zwalczaniu agresji u dzieci, warto zacząć od poszukiwania ich przyczyn. Istotna jest dogłębna analiza życia dziecka. Często zdarza się, że rodzice nie są świadomi tego, co może mieć wpływ na zachowanie dziecka. Tkwią oni w przekonaniu, że skoro w domu nie ma przemocy, niemożliwe jest, by dziecko przejawiało takie zachowania. Gdy uda się ustalić przyczynę wybuchów agresji dziecka, należy podjąć natychmiastowe i konsekwentne działania, które pomogą zahamować rozwój agresji. Zatem jak postępować z dziećmi, które przejawiają zachowania agresywne?
Wzrok, słuch, węch, smak, dotyk – to dzięki tym zmysłom jesteśmy w stanie poznawać świat, doświadczać w pełni tego, co nas otacza. Świat przepełniony jest mnóstwem napływających
z każdej strony bodźców. Podziwiamy rozmaite widoki, obserwujemy to, co nas otacza, słyszymy przeróżne dźwięki, smakujemy potrawy, czujemy różne zapachy. Wszystkie te czynności wymagają zaangażowania ze strony układu sensorycznego. Jeśli wszystkie bodźce dobiegające z zewnątrz są odbierane i przetwarzane w sposób prawidłowy – proces integracji sensorycznej przebiega bez zakłóceń, wtedy to, co nas otacza, wydaje się przyjazne i akceptowalne. Sytuacja zmienia się w momencie, gdy mózg ma problem z odbiorem i przetwarzaniem bodźców z zewnątrz – wtedy mamy do czynienia z zaburzeniami integracji sensorycznej.
Mutyzm wybiórczy, inaczej selektywny, określany jest jako zaburzenie mowy w określonych sytuacjach społecznych. Charakteryzuje się znacznym ograniczeniem w komunikacji werbalnej u dziecka. Często można zaobserwować sytuacje, kiedy dziecko w warunkach domowych ma niespożyte pokłady energii, jest bardzo otwarte i rozmowne, jednak w miejscach publicznych lub podczas wizyty kogoś, z kim dziecko na co dzień
Dziecko szczęśliwe to takie, które czuje się kochane, otwarcie komunikuje i uzewnętrznia swoje emocje oraz wie, że zasługuje na to, by być szczęśliwym i akceptowanym takim, jakim jest. Umysł dziecka jest bardzo chłonny i chodzi tu nie tylko o wiedzę, którą nabywa od najmłodszych lat, ale także o wartości, które są mu przekazywane. Mają one ogromny wpływ na to, jak dziecko będzie funkcjonować w życiu codziennym, jak będą wyglądać jego relacje interpersonalne oraz jak będzie postrzegać zarówno otaczający je świat, jak i siebie samego.
Ruchy migracyjne są powszechnym zjawiskiem, które od wielu lat można zaobserwować na terenie naszego kraju, jednak w wyniku wojny w Ukrainie liczba obcokrajowców przybywających do Polski, a wraz z nimi uczęszczających do przedszkoli dzieci, wzrasta z dnia na dzień. W efekcie, z doświadczeniem migracyjnym muszą zmierzyć się nie tylko mali uchodźcy, ale też ich przedszkolni wychowawcy.
Agresja to zjawisko wszechobecne w dzisiejszych czasach. Nawet, jeśli nie mamy do czynienia z agresją bezpośrednio, nie jesteśmy ani sprawcami, ani ofiarami przemocy, to coraz częściej możemy usłyszeć o niej w naszym otoczeniu bądź w mediach. W telewizji i internecie oglądamy reklamy, które mają na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu zachowań agresywnych nie tylko wobec ludzi, ale także wobec zwierząt czy przyrody.