Ćwiczenie uwagi słuchowej jako istotny element wspomagania rozwoju językowego dziecka

Słucha, mówi, rozumie

Nabywanie umiejętności językowych i komunikacyjnych to jedno z ważniejszych zadań rozwojowych w życiu człowieka. Mowa otwiera nam drzwi do kontaktów społecznych, staje się także drabiną dla rozwoju poznawczego i emocjonalnego, wspiera procesy uczenia się oraz reguluje funkcjonowanie człowieka. Wiek przedszkolny to okres szczególnej wrażliwości na nabywanie kompetencji językowych. Przedszkole poprzez tworzenie sprzyjającej przestrzeni, rodzaj realizowanych aktywności oraz specyficzny rodzaj relacji, jaki łączy dziecko z nauczycielem, ma ogromne znaczenie dla rozwijania mowy u dzieci.

Procesy percepcji i ekspresji mowy stanowią złożoną machinę, w której każdy element składowy odgrywa istotną rolę i odpowiada za sukces lub porażkę w procesie komunikacji. Słuch fonemowy, uwaga słuchowa, pamięć słowna, motoryka, kinestezja to trybiki w maszynie zwanej mową. Stymulacja poszczególnych funkcji składających się na procesy odbioru i nadawania mowy stanowi niezwykłe pole działania dla nauczycieli w przedszkolu. Dzięki rozwijaniu poszczególnych sprawności bazowych możemy skutecznie wspomagać rozwój mowy u dziecka. Wiedza na temat funkcji percepcyjno-motorycznych związanych z mową pozwala nauczycielowi pracować w sposób specjalistyczny, profesjonalny i świadomy. 
Działania pedagogiczne na etapie przedszkola mają ogromne znaczenie. Nie od dziś wiadomo, jak silna jest chociażby korelacja między rozwojem językowym a późniejszym nabywaniem umiejętności czytania i pisania. A zatem działania na wczesnych etapach rozwojowych mają ogromny zasięg i wykraczają dużo dalej poza wiek przedszkolny. Rozwijając mowę oraz funkcje z nią związane, nie tylko rozwijamy stricte umiejętności komunikacyjne, ale także tworzymy bazę, od której będą zależeć m.in. sukcesy dziecka na dalszych etapach edukacyjnych. 
Od czego zaczyna się proces komunikacji? Co wpływa na to, że dziecko prawidłowo odbierze komunikat i odpowiednio na niego zareaguje? Próbując odpowiedzieć na te pytania, intuicyjnie wskazujemy, że istotne jest zrozumienie wypowiedzi, czyli rozszyfrowanie znaczenia słów i pojęć oraz uwzględnienie zależności gramatycznych, jakie między nimi zachodzą. Ważne jest także zapamiętanie w całości usłyszanego komunikatu. Wskazywane czynności są oczywiście jak najbardziej niezbędne w procesie odbioru mowy. Czy jednak wystarczające? W rzeczywistości pierwszą, bazową aktywnością, którą musi wykonać dziecko, jest w ogóle zauważenie, że jest do niego kierowana wypowiedź, a następnie utrzymanie uwagi na danej wypowiedzi przez cały czas jej trwania. Uwaga słuchowa to funkcja...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Wychowanie w Przedszkolu"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI