Tekst literacki jako źródło zabaw w przedszkolu

Przykładem tego są np. ćwiczenia wysłuchiwania głosek w wypowiadanych przez nauczyciela słowach. Przedszkolak, który dobrze już słyszy głoski, traktuje to ćwiczenie jako zabawę, zgadywankę, chce emocjonalnie powiedzieć, co słyszy i usłyszeć oczywiście od nauczyciela potwierdzenie, iż wskazał prawidłową głoskę. Przedszkolak, który jednak nie słyszy jeszcze głoski, nie potrafi jej wyodrębnić, wcale nie traktuje tego ćwiczenia jako zabawy. Aktywność ta nie dostarcza mu bowiem zadowolenia, poznawczo jest trudna, a samo rozumienie sensu takiego ćwiczenia również nie jest na tyle wystarczające, aby dziecko zanurzyło się w owej aktywności tak, jak potrafi uwieść je zabawa, aktywność, która zawsze jest radosna, pasjonująca i pełna spełnienia oczekiwań poznawczych. Oczywiście, ćwiczenia słuchania i wyodrębniania głosek są dzieciom bezwzględnie potrzebne właśnie po to, aby w przyszłości mogły czytać. Trzeba jednak bardzo umiejętnie i w stosownym rozwojowym czasie zaproponować dzieciom taką aktywność, aby odczuły ją jako przez nie oczekiwaną. Trudno nie zgodzić się z Wisławą Szymborską, iż czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, ale zanim mały człowiek do tej myśli dojrzeje, ma do pokonania długą drogę, na której także może spotkać się z zabawą, o ile my, dorośli, potrafimy tekst literacki odpowiednio wykorzystać i się nim po prostu z dziećmi bawić. 

Zabawy ukryte w słowach

Nawet najkrótsze rymowanki, fraszki, wierszyki są dla dzieci wielką kopalnią inspiracji i poruszeń wyobraźni. Tekst literacki czytany dzieciom przez dorosłych przede wszystkim oddziałuje na wyobraźnię, co w konsekwencji jest bardzo radosnym procesem, który dzieci przekładają natychmiast na charakterystyczną dla dzieciństwa aktywność praktyczną: rozmawiają, śmieją się, czasami powtarzają słowa, które wydają im się śmieszne, ciekawe, tworzą ruch adekwatny do znaczenia obrazów, które właśnie w umysłach utworzyła ich wyobraźnia na podstawie tego, co usłyszały. Ponieważ czas pomiędzy drugim a szóstym, siódmym rokiem życia to bardzo ważny okres intensywnego przyswajania języka, tworzenia się stosownych struktur w mózgu, aby ukształtowane zostały pojęcia oraz związki pomiędzy pojęciami, bardzo ważne dla tego procesu są doświadczenia zabaw z tekstem l...