Rozwój mowy u dziecka – na co zwracać uwagę?

Często pierwszą osobą, oglądającą dziecko specjalistycznym okiem, jest nauczyciel wychowania przedszkolnego. Czasem to on jako pierwszy potrafi zauważyć u dziecka nieprawidłowości, które mogą być przyczyną powoli rozwijającej się mowy i komunikacji lub leżeć u podstaw zaburzeń w jej rozwoju. W swym artykule przedstawię zatem garść informacji o opóźnionym rozwoju mowy, które mogą posłużyć nauczycielom w rozpoznaniu ORM, ułatwić rozmowę z rodzicami dziecka oraz wspierać logopedę w terapii tego zaburzenia.

Na samym początku warto pochylić się nad kwestiami pojęcia opóźnionego rozwoju mowy. Zrobię to jednak w formie uproszczonej, gdyż w terminologii przedmiotu funkcjonuje wiele definicji. W opóźnionym rozwoju mowy wyróżniamy najczęściej trzy formy: opóźnienie rozwoju mowy, prosty opóźniony rozwój mowy oraz zaburzony rozwój mowy¹. Prosty opóźniony rozwój mowy może ustąpić samoistnie po 3. roku życia dziecka. U takich dzieci rozwój mowy przebiega według takich samych etapów co u dzieci w normie, tylko z pewnym opóźnieniem. Po 3. roku życia następuje „rozkwit mowy”, charakteryzujący się szybkim wzrostem słownictwa, pojawianiem się normatywnych form fleksyjnych, rozwojem bardziej złożonych zdań, dłuższych wypowiedzi². Rodzice często kojarzą taki przypływ kompetencji językowych i komunikacyjnych z momentem rozpoczęcia nauki w przedszkolu, kt...