Przygotowanie lasu do zimy – scenariusz i propozycje leśnych aktywności u schyłku jesieni

Edukacja przyrodnicza i ekologiczna

Jesienne chłody powoli ustępują miejsca pierwszym przymrozkom. Po pięknej, złotej jesieni mamy w zwyczaju żegnać się z lasem i wracamy do niego dopiero wiosną. Mokry śnieg nie zachęca do pieszych wycieczek, tym bardziej po opadnięciu liści, gdy odnosimy wrażenie, że nastał czas zimowania, ciszy i bierności. Nic nie skłania do spacerów między drzewami. Tymczasem przed zimą dochodzi do wielu ważnych transformacji zarówno flory, jak i fauny, które uczą konsekwencji zmian pór roku, porządku panującego w naturze i ciągów przyczynowo- -skutkowych rządzących światem roślin i zwierząt.

Zwykliśmy uczyć dzieci, że ptaki odlatują do ciepłych krajów, ale czy wspominamy o jemiołuszkach, czeczotkach czy myszołowach włochatych, które w Polsce znajdują schronienie przed mrozami na dalekiej Północy? Opowiadamy o spiżarniach wiewiórek, ale nie tylko one gromadzą zapasy. Robią to również sowy, krety i bobry. Poza tym wiewiórki są dość zapominalskimi zwierzętami i nie pamiętają, gdzie są ich wszystkie spiżarnie. Na szczęście w przyrodzie nawet pominięte zimowe zapasy się nie marnują, gdyż sprytne sójki mają w zwyczaju obserwować robotne rude kity i później korzystają z kryjówek pełnych nasion i pąków.

Opowiadamy również o niedźwiedziach zapadających w zimowy sen, choć trudno nam zaobserwować te wielkie ssaki na co dzień. Tymczasem tę samą strategię radzenia sobie z chłodami przyjmują borsuki, jaszczurki, świstaki, nietoperze, żaby, a nawet motyle! Jak się okazuje, to nie koniec zachowań pomagających zwierzynie leśnej przetrwać najzimniejszą z pór roku. Łasice zmieniają ubarwienie futra na białe. Ptaki, które zostają w Polsce, zmieniają upierzenie. Jelenie i sarny zbierają się w większe stada. Zresztą wszystkie zwierzęta, które pozostają aktywne zimą, przez całą jesień odżywiają się lepiej, jedzą więcej, przybierają na wadze, aby poradzić sobie z mniejszym dostępem do pożywienia.

Jak wiele z tych sposobów moglibyśmy przełożyć na nasze ludzkie przygotowania do zimy? Wymieniamy odzież w szafie, podróżujemy na krótkie urlopy do ciepłych krajów, latem i jesienią przygotowujemy dżemy, kompoty i inne przetwory. Czy to wszystko? 

Nie bójmy się wychodzić z maluchami zimą do lasu, choćby na krótkie spacery. Jest tam ciszej niż w pozostałe pory roku, ale i to jest walor, którego niekiedy w życiu codziennym trzeba szukać ze świecą. 
 

POLECAMY

Temat: Pierwsze dni zimy w lesie
Grupa wiekowa: starsze przedszkolaki
Cel ogólny zajęć
Wsparcie całościowego rozwoju podczas aktywności związanej z poznawaniem zmian zachodzących w lesie zimą
Cele operacyjne
Dziecko doświadcza:

poznawczy obszar rozwoju:
  • poznaje zimowe zwyczaje zwierząt leśnych,
  • poznaje sposoby radzenia sobie zwierząt z zimą,
  • dowiaduje się o zwierzętach, które zimują w Polsce, 
  • przypomina sobie wszystkie aspekty pogodowo-obyczajowe związane z miesiącami zimowymi,
  • odpowiada na pytania na temat wysłuchanego wiersz...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Wychowanie w Przedszkolu"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI