„Jacek i Barbara – zakochana para” to jedno z bardziej znanych powiedzeń dotyczących par dzieci spędzających ze sobą czas. Można je usłyszeć już na etapie przedszkolnym. Tyle że w dzisiejszym świecie Jacek i Barbara nie są po prostu parą. Dzisiaj – i tak mówią o tym same dzieci w okresie wczesnoszkolnym i w okresie dorastania – oznacza to, że zostali zshipowani1, czyli po staroświecku właśnie połączeni w parę.
Autor: Małgorzata Iwanek
Psycholożka seksuolożka, psychoterapeutka, współautorka książki Sexed pl. Dorastanie w miłości, bezpieczeństwie i zrozumieniu. Przewodnik dla rodziców, twórczyni treści edukacyjnych w internecie jako Kultura Seksualna, gdzie porusza tematykę dotyczącą seksualności w rodzinie.
Jedno z pierwszych pytań wokół ciąży brzmi: „Chłopiec czy dziewczynka?”. Nic dziwnego. Spektrum myślenia o płci w kontekście dzieci rozciąga się mniej więcej pomiędzy „Dziewczynki i chłopców należy przyuczać do ról społecznych wynikających z ich natury” a „Dzieci należy wychowywać neutralnie płciowo”. Oba skrajne stanowiska niosą ze sobą pewne ryzyka, w związku z czym warto rozwijać świadomość tematu, szczególnie gdy zajmujemy się małymi dziećmi lub pracujemy z nimi.
Ekspresja seksualna człowieka, w tym też małego dziecka, może przybierać różne formy. Jedną z nich jest masturbacja, jak również masturbacja dziecięca. Postać dziecięca często wywołuje różnego rodzaju napięcia i lęki, a nawet niechęć, która może przybierać formę niezgody na ten rodzaj zachowania u dziecka. To dlatego jako rodzice i nauczyciele potrzebujemy w tym temacie wiedzy i rozmowy.
Rozwój psychoseksualny toczy się przez cały okres rozwoju dziecka. Jego nieodzowną cechą jest ekspresja seksualna, która może przybierać różne formy. Jedną z takich form są zachowania interakcyjne, czyli tzw. zabawy seksualne. Najczęściej tego rodzaju zabawy mają miejsce w okresie przedszkolnym. Nazwa tego rodzaju zachowań może przywodzić na myśl zachowania erotyczne kojarzące się z dorosłym repertuarem zachowań. Niemniej jednak nie chodzi w nich o erotyzm. Nazwa „zabawy seksualne” ma związek z łacińskim znaczeniem słowa sexus, czyli płeć. I dokładnie z płcią jest związany ten rodzaj aktywności dzieci.
Każdy człowiek, w tym również każde dziecko, jest istotą seksualną. Kompetencji związanych z seksualnością dziecko nie nabywa w okresie dojrzewania czy po osiągnięciu pełnoletności. Rozwija ją wraz z biegiem życia, już od pierwszych dni. To dlatego tak ważne jest uznanie, że dziecko posiada seksualność, i w związku z tym rodzice, opiekunowie, osoby w placówkach wychowawczych powinny posiadać w tym zakresie wiedzę, tak aby móc bezpiecznie wspierać rozwój człowieka.