Strach i lęk u przedszkolaków. Kluczowe strategie wzmacniania poczucia bezpieczeństwa u dzieci

Czego boją się dzieci w wieku przedszkolnym? Jak wzmocnić poczucie bezpieczeństwa malucha?

Wielu rodziców oczekuje od swoich pociech, że będą śmiało występowały na scenie, odważnie podejmowały próby wykonania oczekiwanych przez nich zadań, czynności. Irytuje ich lękliwa, strachliwa postawa malucha. A kiedy widzą, jak rówieśnicy ich dziecka świetnie sobie radzą z emocjami i odważnie podejmują wyzwania, wstydzą się przed otoczeniem „strachu” i bojaźni swoich dzieci. Często przypisują sobie winę za takie zachowania, odbierając to jako porażkę wychowawczą. 

Tymczasem niektóre lęki są naturalnym etapem rozwoju. Dorośli nauczyli się skrywać własne lęki tak, aby nie przeszkadzały im w codziennym życiu. Małe dzieci nie mają jeszcze tak mocno wykształconych mechanizmów obronnych, więc ich lęki są natychmiast widoczne.

Czy strach i lęk to jedno? 

Strach i lęk to dwa rodzaje emocji, które nie są tożsame, chociaż potocznie mówimy, że się boimy zarówno wtedy, kiedy przeżywamy strach, jak i wtedy, kiedy odczuwamy lęk. 

Strach – to jedna z podstawowych wrodzonych cech pierwotnych mających swe źródło w instynkcie przetrwania. Jest to stan silnego emocjonalnego napięcia, który pojawia się w sytuacjach realnego zagrożenia. Strach, który w takiej sytuacji przeżywamy, jest naturalną reakcją organizmu np. w postaci silnego napięcia mięśni, a w konsekwencji – ucieczki lub walki. 

Uczucie strachu z reguły jest krótkotrwałe, bo przeważnie znika, gdy już nie jesteśmy w niebezpieczeństwie. Szybko też wygasa, jeżeli po wystąpieniu bodźca, który go wywołał, nie ma przykrych skutków jego działania. Wtedy reakcja zanika, a organizm przystosowuje się do zaistniałej sytuacji. W sytuacji kiedy szkodliwe działanie bodźca trwa, przeżycie strachu rozwija się i nasila. 

Strach jest z pewnością postrzegany jako odczucie negatywne, zwłaszcza kiedy paraliżuje, powstrzymuje nas przed konkretnym działaniem lub konsekwentnym dążeniem do celu. Nie można jednak jednoznacznie stwierdzić, że jest czymś złym. Ta instynktowna reakcja na gr...