Uczestnicy szybko odgadują przyczynę takiego podziału: „te po lewej stronie to takie banalne straszki, a te po prawej to poważne, dorosłe obawy”. Zarówno jedne, jak i drugie mogą dotyczyć dzieci i dorosłych. Różnica polega jednak na tym, że my, dorośli, potrafimy poradzić sobie z tymi małymi straszkami i możemy się do nich zdystansować. W świecie dziecka nie ma takiego podziału.
Dla dziecka tak samo straszne są duchy, jak i występy w jasełkach przed wszystkimi rodzicami. Podejmując zagadnienie bajek terapeutycznych w pracy nad lękami dzieci, fakt ten powinien być dla nas najważniejszą wytyczną. Nie wolno nam patrzeć na dziecięce obawy przez dorosłe okulary. „Nie ma się czego bać”, „przecież to nic takiego”, „daj spokój, przecież to nie jest straszne”… Proszę sobie wyobrazić, gdyby przed operacją kogoś bliskiego w rodzinie inna osoba mówiła: „Czego ty się boisz? Uspokój się”.
We wstępie warto też zwrócić uwagę na różnicę między strachem a lękiem. Strach jest tym, co motywuje nas do ucieczki przed określonym bodźcem. To naturalna reakcja organizmu, którą nabywamy już w okresie prenatalnym i zostaje z nami do końca życia. Dzięki niej wiemy, co jest dla nas dobre, a co nie. Natężenie strachu zależy od bodźca, od jego siły, rodzaju i znaczenia. Strach jest tym, co czujemy, kiedy wchodzimy do gabinetu dentysty na borowanie (boimy się bólu), kiedy ktoś wymusza w ostatniej chwili pierwszeństwo (strach przed wypadkiem samochodowym) lub kiedy spóźniamy się do pracy (boimy się reakcji szefa).
Lęk natomiast jest tym, co zachodzi wewnątrz nas, niezależnie od obecności bodźca, który ów lęk wywołuje. Nie jest on bezpośrednio związany z zagrożeniem czy też z bólem. Jest to rodzaj oczekiwania zagrożenia, przewidywanie niebezpieczeństwa i zaadaptowanie swojego zachowania lub otoczenia w taki sposób, aby uniknąć tego bodźca. Lęk jest tym, co sprawia, że zamykamy na noc drzwi na klucz, budujemy ogrodzenia, tworzymy różne rodzaje broni itp. Lęk powstaje na skutek uwewnętrznienia się strachu. Istnieją różne rodzaje lęków,
tj. odtwórczy (ponowna wizyta u lekarza), wytwórczy (czarownice, potwory), wynikający z niezaspokojonych potrzeb (obawa przed odrzuceniem) oraz związany z obrazem własnej osoby (ciągły brak pewności siebie, obawa przed porażką).
Lęk jest emocją, która ma różne rodzaje objawów, tj.:
POLECAMY
- somatyczne: bóle brzucha, suchość w ustach, przyspieszony oddech, gwałtowane bicie serca, potliwość, biegunki, wzmożone napięcie mięśniowe, bladość lub zaczerwienie skóry, bezsenność itp.,
- poznawcze: gonitwa myśli, zapominanie, niemożliwość skoncentrowania się, chaos w głowie,...