Autor: Katarzyna Kebernik

Szukając wartościowych filmów dla najmłodszych, warto czasem sięgnąć do korzeni. Polskie studio animacji Se-ma powstało w 1947r. w Łodzi. W swojej długiej i skomplikowanej historii zmagało się z problemami finansowymi, padło ofiarą prywatyzacji w czasach transformacji ustrojowej, zmieniało nazwy, właścicieli i modele funkcjonowania, ale przede wszystkim wyprodukowało tysiące wartościowych animacji, w tym kilkaset niezapomnianych filmów dla dzieci.

Coraz więcej wychowawców i pedagogów docenia znaczenie edukacji filmowej na różnych etapach nauczania. Coraz częściej zdajemy sobie również sprawę, że przesycona materiałami audiowizualnymi rzeczywistość niejako wymaga od wychowawców uzbrojenia swoich podopiecznych w odpowiednie narzędzia do interpretacji i świadomego odbioru nagrań oraz filmów. Nieznajomość środków filmowych i technik oddziaływania medialnego jest dziś pewną formą analfabetyzmu.

Bobaski i Miś – Polska 2020, produkcja: KAZstudio, czas trwania odcinków: 3 min. Rodzina Treflików – Polska 2016, produkcja: KAZstudio, czas trwania odcinków: 8–9 min.

Czy Trefliki to polskie Muminki? Urocza rodzinka stworków przypomina nieco pocieszne trolle z Doliny. Chociaż mieszkańcom Treflikowa daleko jeszcze do popularności serii autorstwa Tove Jansson, to rodzima animacja stworzona przez KAZstudio z Gdyni (dawniej Studio Trefl), staje się coraz lepiej rozpoznawalna nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Oba seriale osadzone w tej rzeczywistości – Bobaski i Miś oraz Rodzina Treflików – mają również wyraźne zacięcie edukacyjne, choć są pozbawione nadmiernego dydaktyzmu. 

W piwnicach rycerskiego zamku, niezauważone przez nikogo poza starym kotem, żyje sobie stadko myszek. Dni upływają małym zwierzątkom na rozmowach, zabawach, śpiewaniu i słuchaniu opowieści czytanych przez babcię, żywą skarbnicę wiedzy o tradycjach i legendach ich rodu. To od niej dowiadują się o istnieniu magicznego, świecącego wiecznym ogniem kwiatu, który rośnie tylko w Himalajach i którego ujrzenie jest najwyższą radością dla każdej myszy…

W komercyjnych bajkach dla dzieci często nie chodzi o nic więcej jak tylko o przyciągnięcie do ekranu całej uwagi małego odbiorcy. Ich twórcy nie troszczą się o rozwój kilkulatka. Najważniejsze jest dla nich, by bajka była atrakcyjna i uzależniająca, dzięki czemu ich produkt będzie sporo zarabiał. Takie cyniczne podejście przynosi niestety efekty – to te krzykliwe i nadmiernie pobudzające animacje są często tymi najpopularniejszymi. Jak dbać o dziecko w świecie, w którym nawet kanały telewizyjne adresowane do maluchów konsekwentnie bombardują je nadmiarem bodźców, czynnie przyczyniając się do coraz większych problemów ze skupieniem się i harmonijnym rozwojem?

Przygotowując dla swoich przedszkolaków aktywności związane z Bożym Narodzeniem, warto pomyśleć także o ciekawym filmie do wspólnego oglądania. Dobre produkcje świąteczne dla dzieci nie tylko wprowadzają w magiczny klimat Gwiazdki, ale także bawią i uczą.

Jaki jest największy problem z wprowadzeniem kilkulatków w świat kina? Trudność ze skupieniem uwagi przez dłuższy czas. Pełnometrażowe produkcje, nawet nakręcone specjalnie z myślą o dzieciach w wieku przedszkolnym, czasem okazują się zbyt dużym wyzwaniem dla malców o zdolnościach percepcyjnych ukształtowanych przez nowe media i krótkie formy wizualne towarzyszące im niemal od kołyski.

Najpierw była książka Przemysława Wechterowicza z ilustracjami Emilii Dziubak Proszę mnie przytulić. Urocza historia o Tacie Niedźwiedziu i jego Synku Niedźwiadku spodobała się czytelnikom na tyle, że na jej podstawie powstał serial animowany. Sukces kolejnych sezonów Przytul mnie doprowadził do powstania filmu pełnometrażowego, który już jesienią 2022 r. wchodzi do polskich kin.