Wiek przedszkolny jest tym czasem, w którym w dużej mierze kształtowane są umiejętności związane właśnie z tymi procesami. I chociaż przez całe życie, od początku aż do śmierci, zachowanie i postrzeganie ludzkie ulega przemianom, to właśnie wiek trzy–sześć/siedem lat jest istotny w dalszym rozwoju umiejętności samoregulacyjnych oraz we wprowadzaniu pierwszych oddziaływań, które mają możliwość zmiany nieadaptacyjnych form zachowania, wynikających z niekorzystnego wpływu środowiska rodzinnego lub biologicznego.
POLECAMY
Rozwój emocjonalny dziecka we wczesnym dzieciństwie i w wieku przedszkolnym
Na początku warto przypomnieć, że wczesne dzieciństwo (które liczy się od narodzin do trzeciego roku życia) jest tym czasem, kiedy dziecko dzięki wsparciu ze strony osób najbliższych uczy się zauważania i tolerowania istnienia emocji, kontynuowania zachowania mimo odczuwanego pobudzenia, a gdy będzie ono zbyt silne – jego redukcji. Na podstawie uzyskiwanych od otoczenia informacji i wsparcia dziecko zaczyna kształtować w sobie przeświadczenie, że jest w stanie poradzić sobie z doświadczanym napięciem emocjonalnym i nie musi ono dezorganizować podejmowanej w danym momencie aktywności. Tworzy to podwaliny pod umiejętność regulowania własnych stanów wewnętrznych, co jednocześnie sprzyja powolnemu pozyskiwaniu poczucia autonomii. Dodatkowo obserwacja najbliższych, ich zachowania i doświadczanych przez nich emocji sprzyja rozwojowi empatii rozumianej jako umiejętność wczuwania się w stany emocjonalne innych ludzi.
Wiedza o tym, jak rozwija się uczuciowość dziecka we wczesnym dzieciństwie i później, będzie istotna w kwestii planowania oddziaływań mających na celu wsparcie podopiecznych w dążeniu do samodzielnego i adekwatnego do okoliczności regulowania emocji, gdyż – jak wspomniano wyżej – w wieku przedszkolnym umiejętności te ulegają rozszerzeniu. W tym to właśnie wieku dziecko ma podstawy i możliwości do coraz lepszego radzenia sobie z różnicowaniem i nazywaniem własnych stanów emocjonalnych, jak również coraz częściej dostrzega je u otaczających je ludzi. Poszerzanie wiedzy na temat psychicznych stanów wewnętrznych sprawia, że coraz bardziej adekwatnie posługuje się słowami dotyczącymi odczuć, jak również zauważalny staje się dla niego kontekst sytuacyjny i społeczny zaistniałych przeżyć. Sprzyja to powstawaniu zalążków refleksji dotyczącej powodu wystąpienia emocji i wywodzącego się z niej zachowania oraz poszukiwaniu – początkowo z pomocą, a potem coraz częściej samodzielnie – odpowiednich strategii zaradcz...
Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.
