Opóźniony rozwój mowy małego dziecka i dziecka w wieku przedszkolnym
Na łamach październikowego wydania czasopisma „Wychowanie w Przedszkolu” publikujemy kolejny artykuł z cyklu poświęconego autorskiemu systemowi „Edukacja przez ruch”. W tym miesiącu koncentrujemy się na naturalnych strategiach uczenia się dzieci, pozytywnie wpływających na efektywność procesu poznawczego. W październiku podejmujemy również temat matematyki w przedszkolu – zachęcamy Państwa do otwierania przed dziećmi nieograniczone możliwości odkrywania nieznanych zjawisk i miejsc. Ponadto kształtujemy pierwsze doświadczenia językowe podopiecznych, wprowadzając język obcy w przedszkolu i przybliżamy metodę storyline, dostarczającą wychowankom intensywnych i różnorodnych bodźców, co przekłada się na ich wszechstronny rozwój.
Poruszamy też zagadnienia związane z opóźnionym rozwojem mowy dziecka – wskazujemy przyczyny opóźnień w nabywaniu umiejętności językowych, wymieniamy sygnały wskazujące na możliwość wystąpienia ORM i konieczność konsultacji z logopedą lub neurologopedą oraz proponujemy ćwiczenia wspomagające terapię.
Przekazujemy Państwu gotowy scenariusz zajęć z okazji Światowego Dnia Drzewa, zawierający ćwiczenia arteterapeutyczne, wspierające całościowy rozwój dziecka w oparciu o aktywność ruchową i twórczą ekspresję. Proponowany przez nas konspekt pracy pozwoli kształtować pozytywne relacje społeczne wśród wychowanków i uczyć dzieci swobodnego wyrażania potrzeb i emocji.
W rubryce „Cykl z ekspertem PWN” publikujemy artykuł Iwony Brylińskiej pt. „Matematyka w przedszkolnym ogrodzie”, w którym staramy się Państwa przekonać, że matematyka w przedszkolu może angażować dziecięce emocje, wyobraźnię i kreatywność. Zachęcamy naszych czytelników do organizacji terenowych zabaw badawczych, będących źródłem praktycznej wiedzy przyrodniczej i ogólnych wiadomości o świecie. „Przygotowanie przedszkolaka do myślenia analitycznego i przyswajania pojęć matematycznych zaczyna się od kształtowania świadomości własnego ciała, jego schematu i możliwości ruchowych. W przestrzeni otwartej dzieci swobodnie przemierzają teren, pokonują różne dystanse i przeszkody. To dobra okazja do nauki orientacji w przestrzeni, określania pozycji własnego ciała oraz wskazywania kierunków” – zapewnia Iwona Brylińska. Ekspertka podkreśla tym samym, że matematyka w przedszkolu kształtuje spostrzegawczość i orientację w przestrzeni, a środowisko naturalne to doskonałe miejsce do doskonalenia umiejętności w tym zakresie.
W niniejszym numerze magazynu kontynuujemy temat savoir-vivre’u – mierzymy się złymi nawykami przedszkolaków i wyjaśniamy podopiecznym, dlaczego tak ważne jest właściwe zachowanie się przy stole. „Przedszkole jako placówka wychowawczo-edukacyjna ma w tej dziedzinie wiele do zaproponowania najmłodszym uczestnikom rozpoczynającym swoją przygodę z kulturą bycia, czyli szeroko pojętym savoir-vivre’em. Musimy wziąć pod uwagę fakt, że nie we wszystkich domach przywiązuje się dużą uwagę do kształtowania prawidłowych postaw związanych z kulturą spożywania posiłków” – przekonuje Agnieszka Bukowińska w artykule zatytułowanym „Smacznie, elegancko i wyjątkowo, czyli kilka słów o niełatwej sztuce zachowania się przy stole”.
Na czym polega metoda storyline? Jakie są jej główne założenia? W jaki sposób należy skonstruować scenariusz zajęć tą metodą? Odpowiedzi na te pytania znajdą Państwo w artykule Joanny Skoczylas pt. „Pracuj z dziećmi metodą storyline”. Autorka wyjaśnia, że „metoda storyline łączy w sobie kilka elementów, które występują w innych metodach dydaktycznych: fabułę, odgrywanie ról, narrację, gry dydaktyczne, myślenie, dyskusję grupową, myślenie twórcze oraz problemowe, wizualizację i wiele innych. Jest metodą dostarczającą dziecku wielu różnorodnych i intensywnych przeżyć, przez co pobudza ich kanały zmysłowe, dzięki czemu maluchy łatwiej i szybciej uświadamiają sobie własne myśli, doświadczenia oraz zapamiętują”. Ekspertka przekazuje czytelnikom również przykładowy scenariusz zajęć metodą storyline, który znajdą Państwo w rubryce „Praca z dzieckiem”.
Zmieniona podstawa wychowania przedszkolnego wprowadza obowiązkową naukę języka obcego w przedszkolu. Nauczyciele powinni zatem wykorzystywać naturalne sytuacje edukacyjne, aby najmłodsi podopieczni mogli zbierać pierwsze doświadczenia kształtujące kompetencje językowe. „Dziecko w przedszkolu jest na etapie poznawania prawidłowości języka ojczystego. Jego aktywność językowa wzrasta jednak w szybkim tempie z uwagi na nowe doświadczenie, jakim jest przedszkole. Zaczyna kontaktować się z dziećmi, a każda zabawa staje się okazją, naturalną sytuacją do rozwoju komunikacji niewerbalnej i werbalnej. Realizowany rytmiczny plan dnia powoduje, iż dziecko stopniowo odnajduje się w powtarzających się sytuacjach i formach przedszkolnej przygody, stąd nauczyciel korzystając z nich może w sposób przyjazny dziecku – naturalny, stopniowy – włączyć w otaczającym je środowisku elementy języka obcego nowożytnego” – pisze Dorota Dziamska w artykule zatytułowanym „Język obcy nowożytny w przedszkolu”. Autorka dzieli się z czytelnikami konspektami pracy, pozwalającymi włączyć język obcy w przedszkolu do codziennych zajęć.
Państwa uwadze polecamy również artykuł Joanny Czapli, znajdujący się w rubryce „Logopedyczne ABC”. Glottodydaktyk, neurologopeda, oligofrenopedagog i nauczyciel dyplomowany podejmuje w nim ważny temat, jakim jest opóźniony rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym. Ekspertka podkreśla, że „zaburzenia pojawiające się w rozwoju języka znacząco wpływają na wszystkie sfery rozwojowe dziecka. Mogą prowadzić do zaburzeń w rozwoju społecznym, emocjonalnym, poznawczym i ruchowym; dziecko mające trudności w komunikacji może całkowicie się wycofać z podejmowania jakiejkolwiek aktywności i nawiązywania relacji z otoczeniem – dlatego terapię należy zacząć jak najszybciej”. Joanna Czapla przekazuje Państwu również scenariusz zajęć dla dziecka 3-letniego z opóźnionym rozwojem mowy, który warto zrealizować w grupie przedszkolnej.
Zawartość dostępna online
Logopedyczne ABC
Opóźniony rozwój mowy małego dziecka i dziecka w wieku przedszkolnym
Kulturalny maluch
Smacznie, elegancko i wyjątkowo
Zajęcia na czasie
Umiejętności samoobsługowe
Edukacja matematyczna
Poeksperymentujmy – przyczyna i skutek
Praca z dzieckiem
Pracuj z dziećmi metodą storyline
Podstawa programowa
Język obcy nowożytny w przedszkolu
Podstawa programowa
Przedszkole – przestrzeń odkrywania dobra, prawdy i piękna
Cykl z ekspertem PWN
Matematyka w przedszkolnym ogrodzie
Arteterapia w przedszkolu
Ćwiczenia arteterapeutyczne
Edukacja przyrodnicza
Przypominamy sobie wycieczkę do parku
Temat numeru
Naturalne strategie uczenia się dzieci